Toch weet men nog steeds niet de precieze oorzaak. Wat natuurlijk opvalt is dat het merendeel samenvalt met zonneminima, maar daar is dan volgens "sommigen" geen bewijs voor. Er gaan forse discussies overheen. Ik weet het niet.
Wat ik wel weet is dat de huidige zachte winters veelal tussen 0 en 30 hellmannen scoren, en de geclusterde "koude" winters 80-99 (De Bilt), zie 2010-2013. Dat is uiteraard op basis van de winters na 1997. De vraag is hoeveel de hedendaagse geclusterde """koude""" winters nog gaan kunnen scoren... 50? 40? Het lijkt op dit moment het maximaal haalbare.