Prima stuk wat mij betreft.
OVER DE ZIN EN VOORAL ONZIN VAN WINTERVERWACHTINGEN
In één van de vele ‘cursiefjes’ die Godfried Bomans voor ‘De Volkskrant’ schreef en die gebundeld zijn in de paperback ‘Noten kraken’, beschrijft de geestige schrijver de volksaard van de Nederlander. Ik citeer het volgende stukje: “Een Nederlander behoort tot de beschaafde mensenrassen, maar achter het stuur van een auto wordt hij onmiddellijk een proleet”. Een dergelijke metamorfose treedt ook op bij menig weersvoorspeller die, in de tijd dat de blaadjes van de bomen vallen (oktober), zitting neemt achter zijn computer (voorheen schrijftafel). Hij/zij (meestal een man) verandert dan in een ‘fantast’.
De afgelopen weken hebben veel weerlieden via de landelijke media, waar al geruime tijd de slogan ‘blik op oneindig en verstand op nul’ gemeengoed is, ons laten weten dat het er de komende winter weer ouderwets aan toe zal gaan. Peter de Vries, werkzaam voor het KNMI op Schiphol, plukte ruim een week geleden enkele veel gebezigde kreten van het internet. Ik noem er enkele: “Koude winter op komst. IJskoude winter op komst. Extreem koude winter verwacht. Nederlanders kunnen zich opmaken voor een koudere winter dan normaal.”
Verder werd in het programma ‘EénVandaag’, op het eerste gezicht geen onverdienstelijk actualiteitenprogramma maar zodra het weer aan bod komt volledig doorslaand, kond gedaan van een naderende ijstijd (!). Wat een onzin toch allemaal en wat ieder jaar weer opvalt, is dat er zelden iemand opstaat die een (zeer) zachte winter in het vooruitzicht stelt!
In het verleden (eind jaren tachtig, jaren negentig) was dat wel het geval met Wolfgang Röder, verbonden aan de Freie Universität van Berlijn. De man werd verguisd, hoewel hij het toch dikwijls bij het rechte eind had. Later ging het overigens vaker fout dan goed en was Herr Röder niet echt geloofwaardig meer.
Nu rijst de vraag: “Wat gaat er dan werkelijk gebeuren de komende maanden?” Het antwoord daarop is dat iedereen die van de meteorologie / klimatologie geen karikatuur wil maken daar eigenlijk geen zinnig antwoord op kan geven. Oké: er zijn instellingen, zoals bijvoorbeeld de Amerikaanse weerdienst en het Britse MetOffice die, op wetenschappelijke gronden, pogen om een acceptabele seizoensverwachting te maken. Zij krijgen wat mij betreft het voordeel van de twijfel, maar hun kansberekeningen zijn geen kapstok om boude uitspraken aan op te hangen, zoals dat het in november al 20 graden gaat vriezen etc.etc.
Er zijn legio zaken die een rol spelen bij winterverwachtingen zoals de temperatuur in de stratosfeer (wel of geen ‘sudden warming’), de fase van ENSO (El Niño/La Niña), een positieve of negatieve fase van de NAO (Noord-Atlantische Oscillatie), de sneeuwbedekking in Siberië, zonnevlekken, de (dramatische) toestand van het zee-ijs in het Noordpoolgebied, de temperaturen en stromingen in onder meer de Atlantische Oceaan maar ook bijvoorbeeld de toestand in de relatief kleine Hudson Baai. Dit is slechts een kleine greep uit een uiterst complexe legpuzzel waarin alle stukjes op de juiste plaats moeten vallen. Kortom: het zou zomaar kunnen dat we aan de vooravond staan van een strenge winter, het zou ook kunnen dat het een zachte waaiwinter gaat worden. Dat is wellicht geen bevredigend antwoord maar, denk ik, wel de waarheid.
Prachtig geschreven.
Ik zie leermeester Hans de Jong hierin zelfs terug.
Gelukkig hebben we Jan Visser nog.
De problemen van vandaag draaien niet om de aantallen van de bevolking hier op de planeet. We moeten die discussie heel duidelijk onderscheiden, we zijn daar vaak erg verward over. Niet de aantallen veroorzaken het probleem maar de manier waarop we produceren en consumeren en ons organiseren op deze planeet. Het is vooral ons consumptieniveau- de manier waarop de bevolking in het rijke deel van de wereld leeft- dat de planeet schade toebrengt.
