@Roelf-Jan: uitleg ivm dam-waarden

Bericht van: Gert C (Drongen) , 23-11-2004 14:31 

Ik zie op het meteogram altijd de 500MB dikte staan in DAM. Kan ik hieruit afleiden dat er lagedrukgebieden zijn of ontstaan bij lagere DAM-waarden?

Kortom wat kan ik uit dat soort weerkaarten met dikte op 500 hPa hoogte afleiden en wat betekent het voor het te verwachten weer? Is er ergens een Nederlandse uitleg over te vinden?


Hoi Roelf-Jan,

Je moet een onderscheid maken tussen de zogenaamde diktewaarden en de geopotentiële hoogte van het 500 hPa-vlak op een bepaalde plaats, beide uitgedrukt in dam.
Als je voor Grote Brogel een geopotentiël waarde hebt van 536 dam (decameter), betekent dat dat het 500 hPa-vlak daar op 5360 meter hoogte ligt.
Als je op een kaart alle punten met elkaar verbindt waar de hoogte van dit vlak gelijk is (= de isohypsen), krijg je een goed beeld van het stromingspatroon in de hogere luchtlagen. Zoals in deze figuur:



Als je een lage druk op zeeniveau hebt (vb. 990 hPa), zul je logischerwijs niet zo hoog moet klimmen om aan het 500 hPA-vlak te komen als bij een hoge druk op zeeniveau, waarbij je bijvoorbeeld moet vertrekken van 1030 hPa. Dus in lagedrukgebieden ligt het 500 hPa-vlak in de regel lager dan in hogedrukgebieden. Vandaar dus de paarse en blauwe kleur in onderstaande kaartje bij de lagedrukgebieden:



Toch zijn er ook lagedrukgebieden met hoge geopotentiële waarden van het 500 hPa-vlak: dat zijn depressies die gevuld zijn met warme lucht (bvb. tropische stormen). Om het heel vereenvoudigd te zeggen: warme lucht zet uit en duwt het 500 hPa-vlak naar boven.
Hogedrukgebieden kunnen ook lage geopotentiële waarden hebben: de zogenaamde koude hogedrukgebieden of thermische hogedrukgebieden. Ze worden veroorzaakt door extreem koude (en dus zware) lucht aan de grond. Zo kan je aan de geopotentiële waarden vaak al zien of een hogedrukgebied ook in de hoogte goed ontwikkeld is.
Vergelijk op onderstaand kaartje bijvoorbeeld het hogedrukgebied boven Groenland (thermisch) met dat boven Rusland (dynamisch). Boven Slovenië merk je trouwens een "koude put": het groene gebied heeft een lager 500 hPa-geopotentiaal dan het omringende gele gebied, terwijl de druk op zeeniveau voor beide gebieden min of meer gelijk is. Dat wijst op compactere (dus koudere) lucht in de hoogte.



Dikwijls verwart met de geopotentiële hoogte van het 500 hPa-vlak met de diktewaarden die de afstand weergeven tussen het 1000 hPa en het 500 hPa-vlak. Het zijn deze waarden die vaak worden gebruikt voor het bepalen van de sneeuwkansen (simpel gesteld: 526 dam of lager geven kans op sneeuw). Ze geven een indruk van de gemiddelde temperatuur van de luchtlaag tussen deze twee vaste vlakken: lage dam-waarden wijzen op koude lucht, aangezien uiteraard ook hier koude lucht compacter is dan warme en dus minder plaats in neemt, met als gevolg lage diktewaarden (meestal uitgedrukt in dam)



Als de échte specialisten hierbij opmerkingen hebben, hoor ik dat graag 😉
Bericht laatst bijgewerkt: 26-11-2004 14:19
Ingen ko på isen!

@Roelf-Jan: uitleg ivm dam-waarden   ( 4190)
Gert C (Drongen) ( 11m) -- 23-11-2004 14:31
Re : @Roelf-Jan: uitleg ivm dam-waarden   ( 753)
karim (Ellezelles nabij Ronse) -- 23-11-2004 15:48
Re : Interressante documentatie   ( 570)
Roelf-Jan (Lemmer) -- 23-11-2004 15:53
Re : @Roelf-Jan: uitleg ivm dam-waarden   ( 636)
Gert C (Drongen) ( 11m) -- 23-11-2004 15:56
Re : Bedankt voor je antwoord (verzoek forummuseum)   ( 666)
Roelf-Jan (Lemmer) -- 23-11-2004 14:37
  Done  
Marcus ( Sleidinge ) -- 23-11-2004 14:42
Graag gedaan 🙂   ( 635)
Gert C (Drongen) ( 11m) -- 23-11-2004 14:45
dank, Gert   ( 580)
joachim (Oost-Vlaanderen) -- 23-11-2004 14:52
Dit kaartje gebruik ik meestal voor de diktewaarden   ( 704)
Marcus ( Sleidinge ) -- 23-11-2004 15:05
Re : dank, Gert   ( 590)
Gert C (Drongen) ( 11m) -- 23-11-2004 15:09
Re : dank, Gert   ( 568)
Marcus ( Sleidinge ) -- 23-11-2004 17:43
😀 dat is het inderdaad   ( 589)
joachim (Oost-Vlaanderen) -- 23-11-2004 15:11
Ja bedankt   ( 577)
Ruben (Neeroeteren) -- 23-11-2004 15:00