De Gruwelijke Winter 16/17 deel XI: IJs, ijs en ijs
Bericht van: Micha (Bodegraven) , 28-10-2016 11:27
Ijs, ijs en nog eens ijs
De winter beheerst nu het landelijke nieuws en dat is ook niet zo verwonderlijk: in de recente geschiedenis is zo’n opeenvolging van extreem winterweer nauwelijks eerder voorgekomen. We liggen zelfs op schema om 1963 naar de kroon te steken. En dan is daar natuurlijk dat nieuwe record van -29,8.
De maatschappelijke gevolgen zijn velerlei. Van bevroren stroomverdeelkasten (en dus vaak ook: wegvallende internetverbindingen) tot overbelaste elektriciteitscentrales en tijdelijke black-outs. Transportproblemen door slechte wegen (gaten in het asfalt en Rijkswaterstaat is nu al door zijn zoutvoorraad heen) en de te verwachten ijsvorming op de vaarwegen - ook op de grote rivieren. Er rijdt uiteraard nauwelijks een trein in Nederland. En met deze temperaturen verwacht men dat het IJsselmeer snel dicht zal vriezen, dus wordt de konvooivaart weer hervat. Maar ook de bevoorrading van supermarkten, winkels en tankstations staat onder druk. Een pond sperziebonen kost 3 Euro.
Pinmachines bevriezen. Rioleringen vriezen stuk. Waterleidingen bevriezen en CV’s vallen uit - over beide kan ik inmiddels meepraten. Zelfs bouwtechnisch ontstaan er problemen: de vorst gaat zo diep de grond in, dat deze uitzet en funderingen onder spanning zet. Ergens lees ik, dat het natte veen bij Gouda 2 tot 3 cm omhoog gekomen is door de vorst, en huizen die ‘op staal’ staan beginnen scheuren te vertonen. En vanochtend vertikte mijn dieseltje het om te starten. Dat kon er ook nog wel bij. De Benelux staan niet alleen in deze problemen: ook in Duitsland speelt dit, net als in Frankrijk en in Engeland. Het waterpeil in de Rijn staat historisch laag door een ijsprop in de rivier, waarmee ook de bevoorrading daar onder druk komt te staan.
Op de weerkaarten verandert er weinig. De koudebel is boven ons hoofd tot stilstand gekomen en er is nauwelijks stroming. Overdag loopt de temperatuur even op tot waardes rond -6 maar zodra de zon verdwijnt kiepert de temperatuur weer naar strenge tot zeer strenge vorst. Het hoog strekt zich uit van Groenland naar achter de horizon in Rusland en er is in de verste verten geen spoor van een verandering te zien. In de 15-daagse pluim is er niet één lijntje te zien dat het waagt de -5 aan te tikken, ook niet naar het einde toe. Sommige leden geven wat neerslag, maar dat is het wel. De vorstgrens loopt nu van Noord-Spanje, via Rome naar Skopje en zo verder Azië in. Alleen zuidelijk Zuid-Europa ontspringt de dans, hoewel het ook in Madrid af en toe stevig vriest ’s nachts.
Het E-woord
Er is natuurlijk ook goed nieuws. Door het rustige weer en de extreme vorst kunnen plassen, vaarten en boezems die razendsnel zijn dichtgevroren veilig sneeuwvrij worden gemaakt, en voor overmorgen staan de eerste grote toertochten ingepland. Maar er is meer. In Leeuwarden komen het bestuur én de rayonhoofden van de Vereniging Friesche Elfsteden voor het eerst bijeen om, wat zij noemen, een ‘verkennende vergadering’ te houden. De nationale media slaan meteen compleet op tilt en reizen massaal af naar Friesland met als gevolg dat we, als we dat willen, anderhalf uur lang live naar een gesloten deur in het Provinciehuis kunnen kijken met daarvoor een sombere verslaggever die om het kwartier toonloos meldt dat er ‘nog steeds geen nieuws’ is. Twee uur later horen we dan dat er ‘nog heel veel problemen zijn’ en dat er morgen verder gepraat wordt. Er worden ‘Wakhoofden’ benoemd. Mijn vrouw zegt dat ik ook een wakhoofd heb. Ik zeg iets over haar elfstedenkruis. We kruipen ons door elektrische dekens verwarmde bed in. Onze nieuwe CV-ketel doet het prima, maar mijn slaapkamer blijft een ijsput.
Een vriend van mij belt me in paniek op: hij is lid van de Vereniging Friesche Elfsteden en tegenwoordig is er geen loting meer, maar zullen álle leden starten. Hij heeft alleen een probleem: een afstandsbediening-vormige eeltplek op zijn in de loop der jaren aanzienlijk gegroeide buik en de bijbehorende conditie van een stoeptegel. Of ik denk dat ‘It sil heve’? Ik zeg hem dat ik denk van wel. Dat stelt hem niet gerust. Tmin: -15,2 Tmax -6,7 Tact -11,6 Wind: oost 2 Bft. Je went eraan.
Weerwoord
Op weerwoord is het een stuk rustiger geworden. Alle E-discussies worden door het beheer naar ‘OT’ verplaatst zodat het kern-forum zich beperkt tot modelbesprekingen en actuele meldingen. De modelbesprekingen zijn saai, want er verandert niets, of het moet de kans op een sneeuwstorinkje uit het oosten zijn. De meldingen zijn ook saai, want is vriest ‘gewoon’ streng tot zeer streng, maar er sneuvelen geen records. Hoewel: het decaderecord van de periode 10 - 20 januari gaat er waarschijnlijk wel aan. En niet zo’n beetje ook. Maar op de een of andere manier vinden we ook dat dat gewoon. Wat het natuurlijk helemaal niet is.
Uit mijn dagboek: 16 januari. Ik weet niet beter of alles is wit, koud en stijfbevroren. En het wordt allemaal zo gewoon: de vuilwitte krakende sneeuwkorst op straat, het geglibber met de auto, de schaatspret op de Oude Rijn in het dorp. Maar de mensen zijn vriendelijk en saamhorig, alsof we allemaal in hetzelfde schuitje zitten - en dat zitten we ook. Zo moet het dus voelen om Fin te zijn, of Rus. Niet zo gek dat daar de beste Wodka vandaan komt. Er is sprake van een E-tocht maar dat bestuur kennende duurt dat nog wel even. Ons land is even helemaal gek, maar op een leuke manier!
Oud-Hollandse ijspret
Uit Leiden komen Oud-Hollandse foto’s van schaatspret op de singel, met op de voorgrond een middeleeuws torentje. Uit Amsterdam, Gouda, Haarlem en al die andere mooie, oude steden ook. Verbaasde asielzoekers kraaien het in het 8-uurjournaal uit van de pret. “I am standing on the water! Look! I’m standing on the water” roept een steeds harder op en neer springende afrikaan. Een van top tot teen ingepakte wat oudere Syriër legt bezorgd uit dat hij het on-be-grijpelijk vindt dat hele gezinnen het ijs op gaan; dat is toch levensgevaarlijk? Een dame geeft hem een bekertje chocomel en zegt dat het wel meevalt, pakt zijn hand en sleurt hem het ijs op. De Syriër volgt schoorvoetend, dan steeds zekerder en even later zien we hem een aanloopje nemen, brullend van de pret voorbijglijden en snoeihard op zijn plaat gaan. De afrikaan komt niet meer bij. De Syriër ook niet. De dame ook niet. Prachtig. Nederland op zijn aller-allerbest.
De winter beheerst nu het landelijke nieuws en dat is ook niet zo verwonderlijk: in de recente geschiedenis is zo’n opeenvolging van extreem winterweer nauwelijks eerder voorgekomen. We liggen zelfs op schema om 1963 naar de kroon te steken. En dan is daar natuurlijk dat nieuwe record van -29,8.
De maatschappelijke gevolgen zijn velerlei. Van bevroren stroomverdeelkasten (en dus vaak ook: wegvallende internetverbindingen) tot overbelaste elektriciteitscentrales en tijdelijke black-outs. Transportproblemen door slechte wegen (gaten in het asfalt en Rijkswaterstaat is nu al door zijn zoutvoorraad heen) en de te verwachten ijsvorming op de vaarwegen - ook op de grote rivieren. Er rijdt uiteraard nauwelijks een trein in Nederland. En met deze temperaturen verwacht men dat het IJsselmeer snel dicht zal vriezen, dus wordt de konvooivaart weer hervat. Maar ook de bevoorrading van supermarkten, winkels en tankstations staat onder druk. Een pond sperziebonen kost 3 Euro.
Pinmachines bevriezen. Rioleringen vriezen stuk. Waterleidingen bevriezen en CV’s vallen uit - over beide kan ik inmiddels meepraten. Zelfs bouwtechnisch ontstaan er problemen: de vorst gaat zo diep de grond in, dat deze uitzet en funderingen onder spanning zet. Ergens lees ik, dat het natte veen bij Gouda 2 tot 3 cm omhoog gekomen is door de vorst, en huizen die ‘op staal’ staan beginnen scheuren te vertonen. En vanochtend vertikte mijn dieseltje het om te starten. Dat kon er ook nog wel bij. De Benelux staan niet alleen in deze problemen: ook in Duitsland speelt dit, net als in Frankrijk en in Engeland. Het waterpeil in de Rijn staat historisch laag door een ijsprop in de rivier, waarmee ook de bevoorrading daar onder druk komt te staan.
Op de weerkaarten verandert er weinig. De koudebel is boven ons hoofd tot stilstand gekomen en er is nauwelijks stroming. Overdag loopt de temperatuur even op tot waardes rond -6 maar zodra de zon verdwijnt kiepert de temperatuur weer naar strenge tot zeer strenge vorst. Het hoog strekt zich uit van Groenland naar achter de horizon in Rusland en er is in de verste verten geen spoor van een verandering te zien. In de 15-daagse pluim is er niet één lijntje te zien dat het waagt de -5 aan te tikken, ook niet naar het einde toe. Sommige leden geven wat neerslag, maar dat is het wel. De vorstgrens loopt nu van Noord-Spanje, via Rome naar Skopje en zo verder Azië in. Alleen zuidelijk Zuid-Europa ontspringt de dans, hoewel het ook in Madrid af en toe stevig vriest ’s nachts.
Het E-woord
Er is natuurlijk ook goed nieuws. Door het rustige weer en de extreme vorst kunnen plassen, vaarten en boezems die razendsnel zijn dichtgevroren veilig sneeuwvrij worden gemaakt, en voor overmorgen staan de eerste grote toertochten ingepland. Maar er is meer. In Leeuwarden komen het bestuur én de rayonhoofden van de Vereniging Friesche Elfsteden voor het eerst bijeen om, wat zij noemen, een ‘verkennende vergadering’ te houden. De nationale media slaan meteen compleet op tilt en reizen massaal af naar Friesland met als gevolg dat we, als we dat willen, anderhalf uur lang live naar een gesloten deur in het Provinciehuis kunnen kijken met daarvoor een sombere verslaggever die om het kwartier toonloos meldt dat er ‘nog steeds geen nieuws’ is. Twee uur later horen we dan dat er ‘nog heel veel problemen zijn’ en dat er morgen verder gepraat wordt. Er worden ‘Wakhoofden’ benoemd. Mijn vrouw zegt dat ik ook een wakhoofd heb. Ik zeg iets over haar elfstedenkruis. We kruipen ons door elektrische dekens verwarmde bed in. Onze nieuwe CV-ketel doet het prima, maar mijn slaapkamer blijft een ijsput.
Een vriend van mij belt me in paniek op: hij is lid van de Vereniging Friesche Elfsteden en tegenwoordig is er geen loting meer, maar zullen álle leden starten. Hij heeft alleen een probleem: een afstandsbediening-vormige eeltplek op zijn in de loop der jaren aanzienlijk gegroeide buik en de bijbehorende conditie van een stoeptegel. Of ik denk dat ‘It sil heve’? Ik zeg hem dat ik denk van wel. Dat stelt hem niet gerust. Tmin: -15,2 Tmax -6,7 Tact -11,6 Wind: oost 2 Bft. Je went eraan.
Weerwoord
Op weerwoord is het een stuk rustiger geworden. Alle E-discussies worden door het beheer naar ‘OT’ verplaatst zodat het kern-forum zich beperkt tot modelbesprekingen en actuele meldingen. De modelbesprekingen zijn saai, want er verandert niets, of het moet de kans op een sneeuwstorinkje uit het oosten zijn. De meldingen zijn ook saai, want is vriest ‘gewoon’ streng tot zeer streng, maar er sneuvelen geen records. Hoewel: het decaderecord van de periode 10 - 20 januari gaat er waarschijnlijk wel aan. En niet zo’n beetje ook. Maar op de een of andere manier vinden we ook dat dat gewoon. Wat het natuurlijk helemaal niet is.
Uit mijn dagboek: 16 januari. Ik weet niet beter of alles is wit, koud en stijfbevroren. En het wordt allemaal zo gewoon: de vuilwitte krakende sneeuwkorst op straat, het geglibber met de auto, de schaatspret op de Oude Rijn in het dorp. Maar de mensen zijn vriendelijk en saamhorig, alsof we allemaal in hetzelfde schuitje zitten - en dat zitten we ook. Zo moet het dus voelen om Fin te zijn, of Rus. Niet zo gek dat daar de beste Wodka vandaan komt. Er is sprake van een E-tocht maar dat bestuur kennende duurt dat nog wel even. Ons land is even helemaal gek, maar op een leuke manier!
Oud-Hollandse ijspret
Uit Leiden komen Oud-Hollandse foto’s van schaatspret op de singel, met op de voorgrond een middeleeuws torentje. Uit Amsterdam, Gouda, Haarlem en al die andere mooie, oude steden ook. Verbaasde asielzoekers kraaien het in het 8-uurjournaal uit van de pret. “I am standing on the water! Look! I’m standing on the water” roept een steeds harder op en neer springende afrikaan. Een van top tot teen ingepakte wat oudere Syriër legt bezorgd uit dat hij het on-be-grijpelijk vindt dat hele gezinnen het ijs op gaan; dat is toch levensgevaarlijk? Een dame geeft hem een bekertje chocomel en zegt dat het wel meevalt, pakt zijn hand en sleurt hem het ijs op. De Syriër volgt schoorvoetend, dan steeds zekerder en even later zien we hem een aanloopje nemen, brullend van de pret voorbijglijden en snoeihard op zijn plaat gaan. De afrikaan komt niet meer bij. De Syriër ook niet. De dame ook niet. Prachtig. Nederland op zijn aller-allerbest.
Bericht laatst bijgewerkt: 28-10-2016 11:58
Alles kan. Elke keer weer. Gratis Weerwoord-download: Boek: De Gruwelijke Winter
