Invloed van convectie en zuidooststroming op insecten 12 mei 2018.

In een stukje in het Amelander tijdschrift "De Amelander' schreef Joke Mosterman dit lezenswaardig verslag van mijn constateringen op het strand van Ameland op 12 mei 2018.

Massale keverinvasie op het strand van Ameland.

De meimaand van 2018 gaat de geschiedenis in als een van de warmste van de eeuw! De maand heeft diverse warmterecords verbroken. Wat hebben onze gasten en wij Amelanders kunnen genieten van de mooie stranddagen op de vele vrije dagen, die de meimaand biedt. Maar ook de levende wezens in de natuur doen dat: neem nou bijvoorbeeld de insecten. Theo Kiewiet: “Insecten gaan massaal aan het vliegen in opwaartse luchtstromingen. Wij nemen dat waar: wat een beestjes in de lucht. Maar we realiseren ons vaak niet dat deze insecten vaak van ver komen. Dat drong tot me door op 12 mei. Wat was ik die dag verbaasd over mijn vondsten op het Amelander strand”. 

Strandmonitoring en onverwachte vondsten.

Theo Kiewiet: “Tweemaal per maand komt een groep mensen bij elkaar, die vanaf de strandovergang Buren tot aan paal 16 onderzoek doet naar de aanwezigheid van levende zeedieren. Iedere keer wordt zorgvuldig genoteerd wat gevonden wordt op de laagwaterlijn en we zoeken op de terugweg de hoogwaterlijn af. Zo ook op 12 mei. Maar tot onze grote verbazing troffen we op de hoogwaterlijn enkele honderden coloradokevers aan, maar ook lieveheersbeestjes in allerlei varianten en meerdere soorten vliegen. Ze waren zo goed als allemaal verdronken, constateerden we, mijn metgezel Anton Horn, een echte schelpenspecialist en ik”.

Tussen de 10.000 en 100.000.

“Nadat we het papierwerk voor de strandmonitoring hadden verzorgd, besloot ik nog een ander stuk strand te onderzoeken en koos voor duinovergang Nes, richting Buren te lopen en daar vond ik tussen de 10.000 en 100.000 coloradokevers, hier en daar trof ik levende aan. Maar ze waren niet de enige soort. Ik trof maar liefst 44 keversoorten aan: 22 soorten, die ook op Ameland voorkomen. Maar ook 22 soorten, die nieuw zijn voor Ameland, sterker nog: het waren soorten die meestal in heel Noord-Nederland niet voorkomen of nooit eerder op Waarneming.nl zijn gezet. Maar op deze 12e mei was er nog iemand, die deze enorme hoeveelheid coloradokevers waarnam en doorgaf: op Schiermonnikoog werd hetzelfde fenomeen gezien. Ook hier een ontelbare hoeveelheid coloradokevers en ook lieve heersbeestjes. En net als op Ameland vlogen hier vlinders rond uit zuidelijke streken”.

Wat was er aan de hand?  

Theo: “Ik besloot eens beter te kijken of deze massale kevertrek en hun ondergang in zee te verklaren was vanuit het oogpunt van de weersomstandigheden. De coloradokever is net als de aardappel een exoot uit Amerika. De kever komt in grote hoeveelheden voor in de aardappelgebieden van de veenkoloniën in Groningen en Drenthe. Waarschijnlijk zijn ze met de zuidoostenwind en de warme onweersachtige weersituatie gaan vliegen en in opwaartse luchtstromingen terecht gekomen. Andere insectensoorten kwamen nog verder vandaan: die tref je aan in de buurt van Nijmegen. Bij het Noordstrand van Ameland aangekomen werden ze overvallen door de koude noordoostelijke zeewind. Daar viel niet tegen op te vliegen, vandaar dat deze enorme hoeveelheid colorado- en andere kevers in zee en op het strand terecht kwam. Ze waren niet de enigen: ik vond ook verdronken koolwitjes, een bijwesp, bladwespen, sluipwespen, allerlei vliegensoorten en zelfs een blauwe wants. Het was een groot biodiversiteitsfeest voor mij!”