Uit het Algemeen Dagblad:

Het was dus wel 42,9 graden, waar kwam die mysterieuze hitte in Deelen vandaan?

,,Kan niet kloppen, we gaan het weerstation onderzoeken.” Met die mededeling schrapte het KNMI op 25 juli het krankzinnige hitterecord (42,9 graden) van weerstation Deelen. Wat blijkt nu: met de sensor was niks mis, het was écht zo heet. Waarom telt het hitterecord van Deelen niet?

Die bizarre twintig minuten op 25 juli 's middags: wat is er aan de hand in het Gelderse plaatsje Deelen? Om 13.58 uur geeft de toch al overuren draaiende thermometer 40,7 graden aan. Ongelooflijk. ,,Ik dacht dat ik een hartverzakking kreeg”, zal weerman Ben Lankamp van Weerplaza later zeggen. En het wordt nog gekker: om 14:17 uur is Deelen de 42 graden gepasseerd: twee-en-veertig komma negen!

Weermensen in heel Nederland worden gek of geloven het niet. Maar het KNMI spreekt van een officieel hitterecord. De redactie van het AD heeft Weerplaza live aan de lijn: krampachtig zoekt de dienstdoende weerman naar een meteorologische verklaring voor het ongelooflijke: ,,Het lijkt wel of daar een soort microklimaat aan het ontstaan is, we meten hé-le-maal geen luchtverplaatsing meer. Daardoor warmt de lucht ontzettend snel op.”

Het begint zelfs eng te klinken, apocalyptisch. Het zijn al absurd hete dagen. Slaat het klimaat dan nu op hol? Vliegt Nederland in brand? En gaan de 50 inwoners van buurtschap Deelen er als eerste aan?

Onheilsprofeet

,,Ik geloofde het meteen al niet”, zegt weerman Gerrit Hiemstra, die het hoofd koel houdt. Hiemstra geldt al jaren als onheilsprofeet voor de gevolgen van de opwarming van de aarde. Maar dit kán gewoon niet. Weervrouw Helga van Leur twittert dat het weerstation een zonnesteek heeft. Er komen nog meer grappen: ‘Deelen heeft doping gebruikt.’

Na een kwartier grijpt het KNMI in: het kan niet, dus het is niet zo. Het hitterecord wordt geschrapt. Weerplaza spreekt van een sensorfout. Het KNMI gaat op onderzoek uit.

Het nieuwe hitterecord dat die 25ste juli uiteindelijk in Gilze-Rijen wordt gevestigd (40,7 graden) staat tot op de dag van vandaag. En dat is ergens wel vreemd. Want waarom telt het record van Deelen niet? Het KNMI doet de weken, maanden na die griezelige 42,9 graden uitgebreid onderzoek naar de sensoren van weerstation Deelen. ,,We hebben hem zelfs naar het lab gehaald en helemaal binnenstebuiten gekeerd”, zegt Charlotte Fijnaut van het KNMI.

Kloppen

En wat blijkt: er is geen brand of kortsluiting of wat dan ook geweest. Een technische storing wordt uitgesloten. Weerstation Deelen heeft gewoon 42,9 graden gemeten. Een ander meetpunt op hetzelfde terrein enkele honderden meters verderop gaf die hoge waarde echter niet. Dus blijft het KNMI erbij: kan niet kloppen, dus klopt het niet. Het record blijft geschrapt.

Maar dat microklimaat dan, en het feit dat er geen luchtverplaatsing meer was? Weerman Marco Verhoef zegt dat het meteorologisch gewoon echt niet te verklaren is. ,,We zaten vlak vóór die 42 graden van Deelen al zowat aan het maximum. De zon kón niet harder aan staan, de instraling was al op z'n max, alle omstandigheden waren al perfect, dan is zo'n temperatuurstijging van een paar graden in een halfuur gewoon, ehm, hóógst onwaarschijnlijk.”

Aansteker?

Menselijke invloed dan? ,,Daar kan en wil ik niet over speculeren”, zegt Verhoef. Maar dat op die hete dagen in juli een ware wedstrijdsfeer ontstond tussen de 25 officiële weerstations in Nederland, was wel bekend. In het verleden was al eens eerder geprobeerd met een draaiende vrachtwagen een weerstation te beïnvloeden. Maar juist op Deelen is dat eigenlijk onmogelijk. Het meetstation staat op een militaire vliegbasis, daar kom je niet bij. Of zou een lollige piloot met een aansteker...?

Het antwoord op die vraag is ‘nee’, bezweert woordvoerster Wendy Ryan van de Koninklijke Luchtmacht. Deelen wordt slechts af en toe als oefenterrein gebruikt voor met name helikoptervluchten. De rest van de tijd is er weinig te doen op het bewaakte defensieterrein en zeker die 25ste juli waren er geen activiteiten die de weermeting kunnen hebben beïnvloed.

,,Sterker: de basis was die dag gesloten”, zegt Ryan, die het mysterie ook wel intrigerend vindt. ,,Als je niks bij dat weerstation te zoeken hebt, kun je er ook niet komen. Menselijke invloed op dat weerstation wordt echt uitgesloten. Alles kan in principe, maar de mensen die daar werken, hebben een eed afgelegd, die zullen er niet over liegen.”

Geen technische oorzaak en geen menselijke fout. Het argument om Deelen dat hitterecord níet te geven, blijft onbevredigend: het kan niet kloppen, dus het is niet zo. Weerman Gerrit Hiemstra haalt er de schouders over op: ,,Metingen zijn altijd maar een slap aftreksel van de werkelijkheid”, zegt hij. ,,Misschien is het op sommige plekken in Nederland nog wel warmer geweest dan 42,9 graden, maar als je net daar geen weerstation hebt staan...”

De nacht na de 42,9 graden-die-niet-tellen werd in Deelen een temperatuur gemeten van 25,7 graden. Een ‘nachtrecord'. Met dezelfde sensoren die blijkbaar weer perfect functioneerden. Het mysterie van Deelen blijft onopgelost.