Het onderstaande stukje gaat over cijfers van vliegbasis Eelde in combinatie met cijfers van mijn eigen weerstation in Zuidhorn. Het betreft dus geen landelijk beeld al zullen er overeenkomsten zijn!
Op dit moment is het doorlopend potentieel neerslagoverschot 180 mm (in de min.) Het potentieel neerslagoverschot is een maat om droogte te meten. In Nederland wordt het doorlopend potentieel neerslagoverschot verkregen door het verschil te berekenen (in millimeters) tussen de hoeveelheid gevallen neerslag en de berekende referentiegewasverdamping. Daardoor kan een tekort oplopen terwijl het toch regent. Dan schijnt de zon waarschijnlijk ook en heeft voor veel verdamping gezorgd.
Wat zegt het tekort van 180 mm van dit jaar tot nog toe? Laten we eens kijken naar de historisch droge en hete zomer van 2018 die eigenlijk al in mei begon. Toen viel er op de 2e nog 22 mm regen, maar daarna was het op 21 dagen droog en viel er nauwelijks nog neerslag van betekenis. Er viel uiteindelijk gemiddeld rond de 50 mm en dat was dus een behoorlijk droge maand en wat verder op viel was de lange tijd zonder noemenswaardige neerslag.
Dan volgt juni. Op sommige plaatsen valt nog rond de 20 mm maar in veel gebieden rondom Groningen valt nog minder. Op veel dagen valt helemaal geen neerslag en dus is het dan al twee maanden erg droog, zeg maar rustig veel te droog.
Door naar juli: Daar schiet het potentieel neerslagoverschot steeds verder de lucht in omdat neerslag ook dan uitblijft. Op de meeste plaatsen valt er nooit meer dan 1 mm per dag en de totaalsom op vliegbasis Eelde bedraagt 4 mm. Verder is deze maand extreem door de enorme hoeveelheid zon en komt er hitte vanuit het zuiden van Europa in. Op donderdag 26 en vrijdag 27 juli stijgt het kwik zelfs naar respectievelijk 35.1 en 35.6 graden. Zon, hoge temperaturen, droge lucht en het uitblijven van neerslag doet het potentieel neerslagtekort schrikbarend stijgen en het record droge jaar 1976 komt zelfs in zicht. Dat record wordt uiteindelijk niet gehaald omdat het vanaf de twee decade in augustus wisselvalliger wordt.
Op dit moment is er deze maand rond 80 mm regen gevallen. 70 mm is normaal. Vanaf 1 april ongeveer 105 mm tegen 2018 tijdens dezelfde periode 192 mm. Over die periode is 177 normaal. Kijken we naar de jaarsom van het huidige jaar zit deze op circa 365 mm tegen 2018 op 384 mm en is het verschil veel kleiner. Normaal is 360 mm. Zonder de verdamping te berekenen zou dit jaar dus zelfs wat aan de natte kant verlopen. Ook het potentieel neerslagoverschot is ongeveer hetzelfde. Er is wel een verschil. De neerslag is nu later gevallen en we bevinden ons nog in een wisselvallige periode. Daarbij moest de droogste periode die uiteindelijk tot zoveel schade leidde nog komen: in juli viel er bijna geen drup en scheen de zon vrijwel onafgebroken. Ook zijn de droge perioden nu wat meer verdeeld. De natuur heeft de laatste weken meer dan voldoende regen gehad en droogte is normaal in de zomer. Het is normaal dat er minder neerslag valt dan dat er verdampt. Deze maand is inmiddels wat natter dan gemiddeld en er komen wellicht nog een aantal millimeters bij.
Voorlopig lijkt ook begin juli wisselvallig uit de startblokken te gaan. Conclusie: de droogte komt niet door een gebrek aan regen, maar door overdadig veel zon.