https://www.weer.nl/nieuws/2020/oorzaak-zachte-winter-lag-op-indische-oceaan
Onderdeel van zijn verhaal:
Positieve fase
In de aanloop naar en tijdens de afgelopen winter zat de IOD in een sterk positieve fase. Door ongewoon sterke oostelijke winden werd heel warm zeewater naar de Afrikaanse oostkust geblazen. Tegelijkertijd welde aan de westkant van Indonesië veel koud water vanuit de diepzee op. Op die manier ontstond een verschil tussen de zeewatertemperaturen aan de Afrikaanse kant van de Indische Oceaan en die aan de Indonesische kant.
Het was de onderzoekers opgevallen dat in veel seizoensverwachtingen de IOD als reden werd voor de sterke westcirculatie gedurende de afgelopen winter werd opgevoerd. Toen die er ook kwam, raakten ze geïntrigeerd en besloten tot verder onderzoek, met als doel uit te vinden hoe kracht en positie van de straalstroom in ons deel van de wereld en de staat van de IOD, zo ver daarbij vandaan, met elkaar samenhangen. Inmiddels weten ze meer.
Invloed gaat op twee manieren
Het blijkt op twee manieren te gaan. Ten eerste heeft de staat van de dipool invloed op de manier waarop de straalstroom golft. Dat begint al boven de Indische Oceaan en verplaatst zich vervolgens in de vorm van golftreintjes over de VS naar onze Atlantische Oceaan.
Er blijkt ook nog een ander verband te bestaan, en wel met de stratosfeer boven de Noordpool. Deze connectie verloopt via het zeegebied van de Aleoeten. Het voert te ver die samenhang hier uit te leggen. Wel kunnen we zeggen dat een gevolg ervan was dat de stratosfeer boven de Noordpool de afgelopen winter bijzonder koud was. De Poolwervel, de straalstroom in de stratosfeer rond de noordpool, was hierdoor sterk. En dat gaf aan het wisselvallige, zachte en windrijke weer bij ons alleen maar een extra impuls.
Hij beroept zich op: https://rmets.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/asl.1005
IOD leidt tot versterkte straalstroom en onderdrukt de stratosferische opwarming.
Hier is sprake van een teleconnectie: de invloed van de temperatuurverdeling op de Indische Oceaan breidt zich via een trein van Rossbygolven uit over de gematigde zone, tot in Europa en met een aftakking richting Noordelijke IJszee.
De voortplanting van de Rossbygolven noordoostwaarts houdt verband met de subtropische jet. Een uitgebreide uitleg over dergelijke teleconnecties:
https://www.youtube.com/watch?v=xhBEBVEnrV8&ab_channel=royalmetsoc