Dominante stratosfeer en gedachtes over de rest van de winter

Ik begin met de kaarten van 1-11 januari, 10 hPa en 500 hPa. We kunnen hieruit aflezen dat de stratosfeer in grote lijnen de stromingspatronen in de troposfeer (500 hPa) dicteert, met een koudepoel boven Noordoost-Canada en een zone van hogedruk centraal in de noordelijke Atlantische Oceaan ( Peter) inclusief een uitloper over Europa. Een aparte cel van hogedruk zien we boven Noordoost-Siberië, die kan teruggevoerd worden op de genoemde uitloper maar ook gezien kan worden als noordelijke variant van het Aleoetenhoog (teleconnectie van de PDO). 

Inmiddels is duidelijk geworden dat er geen kans bestaat dat zich nog een SSW zal ontwikkelen voor het einde van de winter. Daarvoor is de heersende stroming te belemmerend: geen Russisch hoog, geen uitstroom van kou via een laag bij Japan. Het patroon zit muurvast. Helaas: QBO oost deze winter leek gunstig voor de vorming van een stratosferische opwarming, maar de heersende stroming in de troposfeer is te contraproductief. Uit onderzoek (Amy Butler) afgelopen herfst kwam naar voren dat QBO op 50 hPa (in plaats van de 30 hPa waar we gewoon zijn naar te kijken), een betere indicatie is. Die liet weinig kansen zien. Desgevraagd wil ik daar dieper op ingaan.

Ondertussen dient zich de vraag op of het nog wat wordt met de winter, in de laatste maand. Twee manieren om ernaar te kijken (of helemaal niet kijken, staat ieder vrij): teleconnecties of seizoensmodellen. Om met de laatste te beginnen: kansloos (zie laatste plaatje, met dank aan Sebastiaan) dat we nog iets van winterweer gaan meemaken, een paar nachtvorstjes hoogstens. Ook de EC46 is volstrekt uitzichtsloos. Blijven de teleconnecties. De enig relevante die ik ken zijn de PDO (nogmaals) en de La Nina. Dit koppel samen hebben we in eerdere berichten verantwoordelijk gesteld voor het falen van de winterverwachting bij de wintermeeting. Ook voor februari biedt dit koppel geen uitzicht op verandering ten goede: meer hogedruk over de gordel die hierboven omschreven is. Aan de andere kant: de extreem negatieve PDO van december biedt wel hoop op een omslag in februari. lichte voorkeur hogedruk boven Groenland. Daar komt bij dat de oostelijke La Nina, zoals deze nu heerst, ook in die richting werkt. Het WCS stelde kort geleden nog vast dat de negatieve PDO van december op een omslag voor februari, maart en april zou kunnen leiden, maar stel dat het maart of april wordt dan hebben we daar natuurlijk weinig meer aan.

Het probleem bij onze wens over de waarnemingshorizon heen te kijken is de juiste afweging van de indicatoren te maken. Ik houd het het liefst bij het bovenstaande opsomming, maar als ik toch moet kiezen lijkt mij gezien de onderliggende tendens van de AGW het meest voor de hand liggen voor de zachte, kansloze optie te gaan. Gezien mijn bias voor winterweer houd ik het daar op dit moment ook maar op. Ieder kan en mag echter zijn eigen afweging maken.