Bron: http://www.pogodaiklimat.ru/news/20609/
Vertaling: Googletranslate
Wetenschappers hebben eindelijk een verklaring gevonden voor het verschijnen van ijskappen die meer dan 100 duizend jaar geleden tijdens de laatste ijstijd zijn gevormd, en waarom ze zo snel groeiden, meldt Phys.org. Ongeveer 100.000 jaar geleden, toen mammoeten op aarde leefden, daalde de temperatuur op het noordelijk halfrond sterk, waardoor enorme ijskappen konden ontstaan. In de loop van ongeveer 10.000 jaar groeiden lokale berggletsjers en vormden grote ijskappen die een groot deel van wat nu Canada, Siberië en Noord-Europa is bedekten.
Hoewel algemeen wordt aangenomen dat de periodieke "wobbel" van de baan van de aarde rond de zon een afkoeling veroorzaakte in de zomer op het noordelijk halfrond, wat leidde tot het begin van wijdverbreide ijstijd, hebben wetenschappers lang geprobeerd de enorme ijskappen te verklaren die veel van Scandinavië en Noord-Europa, waar de temperaturen veel milder zijn. In tegenstelling tot de koude Canadese Arctische Archipel, waar zich gemakkelijk ijs vormt, moet Scandinavië grotendeels ijsvrij zijn gebleven dankzij de Noord-Atlantische Stroom, die warm water naar de kusten van Noordwest-Europa brengt.
Om antwoorden te vinden, hebben wetenschappers een uiterst complex model ontwikkeld dat op realistische wijze de omstandigheden nabootst die bestonden aan het begin van de meest recente ijstijd. Met behulp hiervan identificeerden de onderzoekers een oceaanpoort in de Canadese Arctische archipel als een cruciaal element dat het klimaat van de Noord-Atlantische Oceaan regelt en uiteindelijk bepaalt of ijskappen in Scandinavië kunnen groeien.
Simulaties hebben aangetoond dat zolang de oceaanpoorten in de Canadese Arctische Archipel open blijven, de configuratie van de baan van de aarde het noordelijk halfrond voldoende afkoelt om ijskappen te vormen in Noord-Canada en Siberië, maar niet in Scandinavië.
In een tweede experiment simuleerden de onderzoekers een eerder onontgonnen scenario waarin zee-ijskappen de waterwegen in de Canadese Arctische archipel blokkeerden. In dit experiment werd relatief vers Arctisch en Noord-Pacifisch water, dat normaal gesproken door de Canadese Arctische Archipel stroomt, omgeleid naar het oosten van Groenland, waar zich gewoonlijk diepe watermassa's vormen. Deze omleiding leidde tot een verversing en verzwakking van de diepwatercirculatie in de Noord-Atlantische Oceaan, uitbreiding van het zee-ijs en koelere omstandigheden in Scandinavië.
"Met behulp van klimaatmodellering en analyse van zeesedimenten laten we zien dat ijsvorming in het noorden van Canada oceaandoorgangen kan blokkeren en waterstromen van het noordpoolgebied naar de Noord-Atlantische Oceaan kan omleiden", zegt universitair hoofddocent Markus Lofverström van de Universiteit van Arizona, "en dit, in leidt op zijn beurt tot een verzwakking van de oceaancirculatie en koude omstandigheden voor de kust van Scandinavië, voldoende om ijs te laten groeien in deze regio.
Alles bij elkaar genomen suggereren deze experimenten dat zee-ijsvorming in het noorden van Canada een noodzakelijke pre-glaciatiefactor kan zijn in Scandinavië, schrijven de auteurs.
Ik probeer iets aan de vertaling te verbeteren, ook al ken ik geen Russisch, maar ik meen te begrijpen wat er bedoeld wordt.
In de tweede alinea staat: 'moet Scandinavië grotendeels ijsvrij zijn gebleven'. Dit begrijp ik als 'ZOU Scandinavie grotendeels ijsvrij zijn gebeleven, dus: zou je verwachten dat dat gebeurde, omdat het er niet zo koud is als in Siberie.
In de vijfde alinea staat: 'In dit experiment werd relatief vers Arctisch en Noord-Pacifisch water', en even verder 'leidde tot een verversing en verzwakking van de diepwatercirculatie'. Dit is zonder twijfel hetzelfde als in het Engels 'fresh water', dus zoet water. De saliniteit neemt dan af en het stromingspatroon verandert, doordat zoet water lichter is dan zout water van dezelfde temperatuur, en dus minder snel naar grotere diepte verdwijnt.
Verder heb ik het artikel gevonden waarnaar men verwijst:
https://www.nature.com/articles/s41561-022-00956-9
Dit is te downloaden via eigen site van de hoofdauteur (bovenste artikel) als pdf van 21 bladzijden:
https://lofverstrom.github.io/publications.html
Marcus Löfverström is voor mij een bekende naam. Ik heb ergens nog een ander document van hem.