Eerder vanmiddag werd er in een post geconstateerd dat droge, zonnige en warme/hete zomers vaak samengaan met koeler en natter weer (met minder afsmelt) rond Groenland en de Noordpool.
Een paar jaar terug had ik hier al een onderzoek naar gedaan, op basis van allerlei meteorologische parameters die beschikbaar waren over de hele wereld (temperatuur, neerslag, luchtdruk, geopotentiaal). Per grid (iets meer dan 100 m2 per stuk) heb ik een regressieanalyse uitgevoerd tussen de NAO en de afzonderlijke parameters. De correlatiecoëfficiënten heb ik per grid berekend.
Als we kijken naar de maand augustus - want daar zitten we nu tenslotte in - dan kunnen we voor de Benelux de volgende zaken zeggen (overigens is het beeld voor juni en juli vrijwel hetzelfde):
- Zwak positieve correlatie tussen NAO en temperatuur;
- Gematigd negatieve correlatie tussen NAO en neerslag;
- Sterk positieve correlatie tussen NAO en luchtdruk;
- Gematigd positieve correlatie tussen NAO en geopotentiaal.
Samengevat is er bij zomers met een hoge NAO-index (NAO+) een verhoogde kans op hogere luchtdruk in onze contreien, regelmatig ook vergezeld van droger dan normaal weer.
Wat we echter ook zien, is dat in de arctische gebieden en dan met name Groenland vrijwel het omgekeerde het geval is (overigens geldt voor het Middellandse Zeegebied ook hetzelfde):
- Gematigd negatieve correlatie tussen NAO en temperatuur;
- In veel van de genoemde gebieden een zwak tot gematigd positieve correlatie tussen NAO en neerslag;
- Sterk negatieve correlatie tussen NAO en luchtdruk;
- Sterk negatieve correlatie tussen NAO en geopotentiaal.
Verwonderlijk is het dus niet dat zomers met droog en zonnig zomerweer in de Benelux, door de bank genomen de NAO+ zomers, vaak samengaan met koeler en wisselvalliger weer in de arctische gebieden en zeker Groenland. De lagedruk bevindt zich gedurende een positieve NAO-index in het zomerseizoen vaak op het noordelijke deel van de Atlantische Oceaan. Het valt meestal samen met een polar vortex die gesloten van aard is (niet verbrokkeld tot losse laagjes). Omdat die polar vortex in het zomerseizoen een stuk kleiner is dan in de winter, ligt de rand hiervan (de jet) ook een stuk noordelijker. Dit geeft de kans aan het Azorenhoog om krachtiger en groter dan normaal te worden. In feite hetzelfde als wat je bij een NAO+ in de winter ziet, alleen rijkt het Azorenhoog zomers veel noordelijker.
Een interessante constatering dus, en eentje die we zowel op basis van de statistiek als de meteorologische processen redelijk goed kunnen verklaren.
