In de Pyreneeën zomert het al in januari: “Het is hier droger dan in Marrakech”
De komende dagen stijgt het kwik in de Pyreneeën boven de 20 graden. Bovendien kampt de streek met een historische droogte. Skistations zien hun sneeuw smelten. “Zonder skiërs wordt het hier le désert.”
Terwijl de laatste sneeuwplekken in het noorden van het land stilaan gesmolten zijn, worden in het zuiden van Frankrijk de T-shirts en shortjes al bovengehaald. De Franse weerdienst Météo France voorspelt voor de komende dagen temperaturen boven de 20 graden tussen de Pyreneeën en de Languedoc. In Perpignan staan de terrassen al buiten, want daar kan het woensdag 25 graden worden. Temperaturen die ze in Zuid-Frankrijk normaal gesproken pas eind mei of begin juni opmeten. Het werd – eender waar op het Franse vasteland – nog nooit zo warm in januari. Vanaf 25 graden mag je, volgens weerzender La Chaine Météo, bovendien spreken van “een warme dag”.
De hoge temperaturen beloven weinig goeds voor de Pyrénées-Orientales, het departement waar de Pyreneeën de Middellandse Zee raken. Daar wachten ze al lang op water, want de streek heeft ook te kampen met een historische droogte, die problemen veroorzaakt voor de landbouw en het dagelijks waterverbruik. “Nooit eerder is de grond in de Pyrénées-Orientales eind januari zo droog geweest. Dat geldt voor heel Catalonië, zowel aan Franse als Spaanse zijde”, aldus Météo France.
Creatieve oplossingen
In de heuvels van de Pyrénées-Orientales merkte een journaliste van de Franse krant Le Parisien vorige week op dat de inwoners al twee jaar wanhopig wachten op wat regen. De hele herfst bleef het daar nagenoeg droog, terwijl de regen in de rest van het land viel en in het noorden en het oosten zelfs ongeziene overstromingen veroorzaakte. “Het is hier droger dan in Marrakech”, zegt bakker Céline uit het bergdorp Latour-de-France in Le Parisien. Dat klopt: de pluviometers rond Perpignan gaven in 2023 amper 245 mm neerslag aan. Het gemiddelde in de Marokkaanse stad is 251 mm per jaar (tussen 2010 en 2022). De laatste kilometers van de Agly, een van de belangrijkste rivieren in de regio, staat al meer dan een maand helemaal droog.
Door de aanhoudende droogte en klimaatverandering moeten inwoners van de streek op zoek naar creatieve oplossingen. Water van wasmachines wordt opgevangen om te hergebruiken, gemeenten delen waterbesparende kranen uit en abrikozentelers schakelen over op pistachebomen uit Syrië. En ook nu, in januari, mogen zwembaden er nog altijd niet worden bijgevuld. Toch berichten Franse media in de zomer steeds vaker over dorpen waar vrachtwagens aan- en afrijden om de bevolking van flessenwater te voorzien omdat er geen druppel meer uit de kraan komt.
Météo France meldt ook dat er “nagenoeg geen sneeuw meer is in de Pyreneeën”. Dat is zorgwekkend, want smeltende sneeuw is in het najaar een belangrijke bron van water voor de rivieren in de regio.
De Canigou, een van de hoogste toppen van de Pyrénées-Orientales, is niet bedekt met een witte laag. Dat is ook slecht nieuws voor skiërs die tijdens de wintervakantie (die in Frankrijk over drie weken begint) naar de Pyreneeën trekken. De skigebieden hadden sinds begin januari eindelijk sneeuw op hun pistes. Maar het lichte sneeuwdek zal de komende dagen naar alle verwachtingen smelten.
Om de sneeuwvakantie te redden, staan er 1.250 sneeuwkanonnen klaar. Maar om sneeuw op de pistes te kunnen spuiten, moeten die water halen uit de reserves, die zo goed als leeg zijn. Font-Remeu, het grootste skistation in de streek, mag 500.000 kubieke meter water uit een nabijgelegen stuwmeer halen, maar ook daarin staat het water nu al erg laag. Ook in de bergen zal het kwik deze week boven de tien graden stijgen.
“Skitoerisme is wat onze dorpen economisch boven water houdt”, zei burgemeester Michel Poudade van het bergdorp Les Angles op de Franse radio toen het ging over de kritiek op het spuiten van kunstsneeuw. “Zonder skiërs wordt het hier le désert”, koos hij zijn woorden, al dan niet bewust, goed.
