De afgelopen dagen lag een groepje met enorme zonnevlekken (ongeveer ter grootte van 16x de aarde!) richting ons te 'blazen' en dat gaan we merken. Tussen woensdagochtend en afgelopen nacht zijn minstens tien (!) zonnevlammen richting de aarde afgevuurd, waaronder maar liefst vier stuks van een zware X-klasse (veelal X1 en X2 en daarnaast nog enkele M7 tot M9-flares). Vrijwel al deze uitbarstingen hebben een zonnestorm veroorzaakt wat bij ons uiteindelijk tot noorderlicht kan leiden. De komende 36 tot 48 uur neemt hierdoor de kans op zware geomagnetische stormen toe, waarvan een enkel exemplaar potentieel zelfs ~18 uur kan aanhouden. Deze stormen kunnen elkaar op hun weg naar de aarde namelijk inhalen en zodoende versterken of verbreden. Dit wordt ook wel een 'Cannibal CME' genoemd. Hoe alles exact loopt zal echter tot het laatste moment onzeker blijven.

We hebben in deze tijd van het jaar wel te maken met een nadeel. Het is zowat half mei en de nachten verlopen kort, regionaal zelfs al héél kort. In de noordelijke provincies duurt de astronomische duisternis (dus de periode tussen de astronomische schemeringen) deze week nog amper 2,5 uur; in het zuiden bedraagt dat nog 3,5 uur. Het tijdvak waarin we mooi noorderlicht kunnen spotten en vastleggen is dus beperkt. Dit betekent dat de timing van het arriveren van een zonnevlam cruciaal wordt.

Dan meer over die verwachte timing. Richt je sowieso op de volgende nachten: van vrijdag op zaterdag, van zaterdag op zondag en mogelijk ook nog in de nacht van zondag naar maandag. Er lijken twee of drie afzonderlijke zonnevlammen (al dan niet samengesmolten) onderweg naar de aarde, waarvan de eerste waarschijnlijk tussen vrijdagavond 20.00 en zaterdagnacht 05.00 uur arriveert. Het gemiddelde van de berekeningen komt dan logischerwijs vrijdagavond ergens rond middernacht uit: dat zien we ook mooi terug in de grafiek hieronder. Het gaat om een breed tijdvak, maar veel nauwkeuriger kunnen dit soort zaken niet berekend worden. Bij voorgaande uitbarstingen in maart zagen we ook dat het spul aanzienlijk sneller was dan berekend (toen bedroeg de snelheid ca 1900 km/s) en dat patroon valt vaker terug te herleiden naar animaties. Momenteel schommelt de snelheid vermoedelijk tussen 1100 en 1200 km/s: dan zou je (incl. enige vorm van vertraging) een tijdspanne van ongeveer 60 uur moeten rekenen om de afstand zon -> aarde te overbruggen. In dat geval zou de voorste zonnevlam ergens begin vrijdagavond aankomen. Daar komt bij dat je ná impact nog wel een uurtje of twee moet rekenen tot er überhaupt dingen zichtbaar kunnen worden. Voor Nederland zou dat best een goede timing zijn.

Rondom de nacht van zaterdag naar zondag staan nog één of twee krachtige uitbarstingen op de planning. Het betreft hier ten minste nog één X-klasse zonnevlam, zie onderstaand plaatje. Je ziet hier een zogenaamde 'full halo'. Het beeld dat je ziet is recht op de zon gericht: wanneer de zonnewind als het ware alle kanten van de cirkel vandaan beweegt, komt het dus precies op ons af. De aarde gaat ook die periode dus zeker door iets geraakt worden. Nogmaals echter: als deze zonnevlammen pas omstreeks 04.00 uur arriveren zijn ze dus te laat om in Nederland waar te nemen! Het begint al even na drieën te schemeren en dan is het snel einde verhaal voor het waarnemen van noorderlicht. De exacte timing wordt echt pas op het laatste moment duidelijk. Doordat het hele aardmagnetisch veld de uren daarna nog fors verstoord is, zouden we zelfs in de nacht naar maandag nog het één en ander kunnen spotten. Maar de komende twee nachten lijken aanvankelijk de grootste kanshebbers.

In de grafieken verderop op deze pagina kun je de actuele activiteit bekijken in de vorm van KP-tabellen en magnetometers. Hoe dat verder werkt lees je bij iedere parameter afzonderlijk. Van storend maanlicht is verder geen sprake, alleen bewolking kan nog roet in het eten gooien. Blijf de lucht dus goed in de gaten