De downburst in Brussel gisteren kwam uit het noorden

Gisteren was er zoveel informatie over de zware buien die op verschillende plaatsen vielen dat het moeilijk was om alles goed te volgen. Vanochtend besloot ik daarom nog eens te kijken naar de situatie in Brussel, waar een paar filmpjes van gepost werden op de diverse media. Ik heb gekeken naar de Dopplerbeelden van Avesnes, zoals die beschikbaar zijn bij Kachelmannwetter. Avesnes ligt in noord Frankrijk, vanuit Brussel naar het zuidzuidwesten. Daarom zijn rode kleuren grof gezegd zuiden tot zuidwesten winden, maar ook west en zuidoost zijn mogelijk, al is de component van de radar af dan wat kleiner. Groene kleuren wijzen op een noorden tot noordoosten wind, waarbij ook noordwest en oost mogelijk zijn.

De Dopplerbeelden heb ik vervolgens vergeleken met de gewone radarbeelden van de neerslagintensiteit. Samen gaf dit een beeld van wat zich ongeveer kan hebben afgespeeld.

Op de Dopplerbeelden valt allereerst op dat aan de oostkant van de bui de hoogste windsnelheden voorkwamen, van de radar in Frankrijk af; dit zal het gustfront op het zuidelijk deel van de arcus geweest zijn. De zware neerslag zat ten westen daarvan. In het midden daarvan was de stroming omgekeerd, dus min of meer noordelijk. Dit was de wet downburst, die op de beelden duidelijk te zien is.

Er komt dan nog wat bij, want aan de zuidoost- en zuidwestkant waren sterkere rode kleuren te zien. Ik vermoed tamelijk sterk dat dit een 'horizontale opkrulling' van de downvurst was. Op de illustraties die beschikbaar zijn over het fenomeen downburst zie je vaak een verticale opkrulling, als een Mexicaanse hoed zeg maar. In dit geval ging de bui echter gepaard met een sterke afkoeling in de onderste paarhonderd meter, zodat er een inversie ontstond, en daardoor worden verticale versnellingen onderdrukt. De downdraft krulde daardoor in de horizontaal om, dus met een verticale rotatie-as.

Dit gebeurde niet steeds op een symmetrische manier, evenveel naar rechts als naar links.Om 16:10 was er vooral een ombuiging naar links (zuidoost dus) zichtbaar, wat er op wijst dat de richting van de downdraft tijdelijk noord tot noordwest was. In de zuidzuidwestelijke stroming is dat dan de voorkeursrichting om om te buigen. Maar iets eerder (16:05) en iets later (16:15) was het plaatje wel bijna symmetrisch, wat een noord tot noordoostelijke richting suggereert van de downdraft.

Dit alles is natuurlijk maar een theorie, waarmee ik probeer de Dopplerbeelden te begrijpen. Maar Tomas heeft de noordelijke wind van de downburst min of meer bevestigd, zodat ik het waag om dit zo te publiceren. Eens kijken of ik ook al de benodigde afbeeldingen erbij krijg. Eerst twee gewone radarbeelden, van 16:05 en 16:15. Daaronder de Dopplerbeelden van diezelfde twee tijdstippen, maar daartussenin ook 16:10.

Vervolgens een illustratie van het windpatroon bij een downdraft. Dat is deze link:

https://www.researchgate.net/figure/Left-Conceptual-model-of-a-microburst-that-include-streamlines-a-ring-vortex-the-wind_fig1_301481651

En dan nog een door Arome berekende sounding voor 18:00 gisteren, op de grens van Vlaams Brabant en Limburg, waar volgens dat model net een zware bui los zou barsten. De werkelijkheid was iets eerder en iets westelijker, maar dat verandert weinig aan de betreffende sounding. De inversie tot bijna een kilometer hoogte is duidelijk te zien. Op dit moment bereikt de neerslag nog maar net de grond, zodat het daar nog warm is. Dat moet je ook maar treffen, want deze gegevens zijn slechts per uur beschikbaar. op deze afbeelding is ook de beschikbare CAPE af te leiden.

Voorlopig is dit genoeg om mijn verhaal hiermee af te ronden.