Satbeelden vandaag erg leerzaam voor geoefende kijker

Beetje overlap met eerder bericht vandaag, maar te mooi om niet te delen.

Bij (A) zie je een föhnmuur (föhn-wall) aan de noordzijde van de Pyreneeën. De opstijgende lucht vormt wolken, door condensatie komt warmte vrij en door regen die valt gaat vocht verloren. Aan de andere kant van de berg door dalende lucht daardoor extra warme en droge lucht. Voor extra uitleg, zie afbeelding (2) en (3). 

Bij (B) zie je de Tramontane en Mistral winden op elkaar botsen. Hierdoor stijgt de lucht op (convergentie) en vormt zich een stilhangende wolkenlijn.

Bij (C) moet de oostenwind om Sardinië heen, zowel aan de noord- als zuidkant van het eiland. Deze lucht botst bij (C) weer op elkaar met een stationaire wolkenlijn tot gevolg. 

Bij (D) zie je 'lee wave clouds', zowel in Frankrijk als Spanje. De lucht moet over de berg heen, en gaat daardoor golven. In de stijgende tak van de golf ontstaan wolken, in de dalende beweging van de golf lossen deze weer op. De wolkenribbel hangt dus stil op de top van de golfbeweging. Voor wat extra uitleg, zie afbeelding (4). 

Bij (E) zie je dat koelere, continentale lucht vanuit het noorden pas 150 kilometer uit de kust wolken vormt. De koudere (en drogere) lucht heeft even tijd nodig op te warmen boven de warme zee, voordat deze op gaat stijgen en wolken kan vormen. 

Bij (F) zie je goed dat een mistveld vaak vanaf de buitenkant oplost. Reden: de mist is daar dunner en grenst aan mistloos gebied. De zon kan de grond daar sneller opwarmen, waardoor de mist verdampt. In het midden van het mistgebied duurt dat veel langer: de mistlaag is dikker en de zonnestraling bereikt de grond slecht. Hierdoor worden mistgebieden vaak vanaf de buitenkant aangevreten. 

Afbeelding 2: de 'fohn-wall' is vandaag zichtbaar op een webcam aan de noordzijde van de Pyreneeën. Je ziet de bewolking die de bergkam niet over kan komen en als de daling wordt ingezet constant oplost. 

Afbeelding 3: het principe van de föhnmuur schematisch uitgelegd. Hier wordt de Amerikaanse 'Chinook' als voorbeeld gebruikt, maar het principe bij elke bergkam is hetzelfde. 

Afbeelding 4: de vorming van 'lee-wave clouds' uitgelegd.