Sudden Stratospheric Warmings (SSWs): Terminologie en Climatologie

Gezien de huidige ontwikkelingen wordt het concept van een SSW de laatste tijd uitvoerig besproken. Wat me daarbij opvalt is dat vaak de stelling voorbij komt dat een SSW enkel zo mag heten wanneer deze ook gepaard gaat met een negatieve zonaal gemiddelde zonale wind op 10hPa. Wat ik echter geleerd heb is dat een SSW een korte, krachtige opwarming is van de (midden-hoge) stratosfeer: tenminste een 30-40C opwarming op 10hPa in enkele dagen tijd van het gebied tussen 60N en 90N. Binnen deze terminologie kan je dan verder het onderscheid maken tussen een Minor/Major SSW, waarbij de laatste de bijkomende eis van een wind reversal heeft. De term SSW (die inherent gekoppeld is aan een opwarming) heeft dus meer betrekking op de warmtepuls zelf en dus de aanleiding, terwijl de specifiëring Minor/Major iets zegt over de verdere uitwerking op de polaire vortex. Er wordt nog een verder onderscheid gemaakt in Final en Canadian warmings, maar dat is meer gelinkt aan de locatie en timing van een SSW.

Een mooie discussie hierover, met een uitgebreid historisch overzicht en klimatologie op basis van de verschillende definities kan je vinden in het volgende artikel uit het tijdschrift BAMS (hopelijk is dat voor iedereen beschikbaar). Handig voor wie een overzicht zoekt of gewoonweg wat meer wil weten over SSWs: Butler2015_BAMS

De huidige SSW is zoals eerder al gemeld sinds 1 januari een Major SSW (60N/10hPa - of 31 december, op basis van 65N/10hPa), de zonaal gemiddelde zonale wind is momenteel sterk negatief (meer dan 2 standaardafwijkingen buiten klimatologie) en zal dat naar verwachting nog zeker 2 weken blijven;