Er zijn weinig cijfers te vinden over de trend van de gemeten zichtwaarden in Nederland. Dit jaar kwam het wel herhaardelijk ter sprake. Door de Coronacrisis was de lucht afgelopen voorjaar ongekend helder. En ook de hoeveelheid zonlicht/ kortgolvige straling neemt al jaren toe; ook dat heeft ermee te maken.
In de etmaalgegevens van het KNMI zijn geen gemiddelde zichtwaarden te vinden. De zichtmetingen op het hele uur zijn te vinden in de uurgegevens van het KNMI. Ik heb hieruit etmaalgemiddelden, maandgemiddelden en jaargemiddelden berekend. Hierin is een spectaculaire trend te zien.
De gemiddelde waarde blijft tot ongeveer 1987 gelijk, ruim 11 kilometer. Daarna begint het op te lopen. In 2018 kwam het gemiddelde uit op ongeveer 20 km, en dit jaar komt er iets vergelijkbaars uit. De data zijn niet helemaal homogeen. Tot 2002 werd het zicht visueel ingeschat; de vraag is hoe precies je dat kunt doen, en hoe dat 's nachts ging. Vanaf 1 juli 2002 wordt het zicht automatisch gemeten op 2 meter hoogte. Opvallend is dat er op dat moment juist een terugval te zien is; de andere meetmethode lijkt daardoor niet de oorzaak van de trend. De oorzaak zou wel kunnen liggen in de verbeterde luchtkwaliteit in West-Europa (1980-1990) en vervolgens ook Oost-Europa (na 1990).
In de figuren hier onder is het verloop te zien per dag en per maand. Er blijkt een duidelijk verband te zijn tussen zicht en daglengte. In juni is het gemiddelde zicht maximaal, en in december en januari is dit het laagste. Er valt op dat het aantal dagen met slecht zicht of mist sterk is afgenomen. Dat wisten we natuurlijk ook wel. Niet alleen de milieumaatregelen spelen een rol, maar ook de windrichting en windkracht. In centraal Europa is de luchtkwaliteit slechter dan op de oceaan. De afgenomen hoeveelheid oostenwind in de wintermaanden zal dus ook een stukje van de verklaring zijn. Ook sneeuwval en stuivende sneeuw leveren slecht zicht op.
http://www.logboekweer.nl/Items/DeBilt_Zicht.pdf (gegevens 1979-2020)
http://www.logboekweer.nl/Items/DeBilt_Zicht2.pdf (gegevens 1955 - 1996)
Tot zover de gegevens van De Bilt. Ik wil dit ook voor de andere hoofdstations uitzoeken.
N.B.: in de bovenste figuur is voor het jaargemiddelde uitgegaan van het gemiddelde van alle afzonderlijke dagen. In de PDF's is het jaargemiddelde berekend uit de maandgemiddelden. Dat geeft een iets ander resultaat, doordat met name februari dan wat zwaarder meetelt. Het gemiddelde van 2018 is dan iets onder de 20 km.