Ik durf een vraagteken te zetten bij de deelverklaringen dat de minder frequente oostenwinden in de wintermaanden voor beter zicht zorgen. Want een goede continentale stroming levert toch juist heldere condities op? Puur op gevoel kan ik op een koude winterdag verder kijken dan op een zachte. Dit gaat natuurlijk niet op bij een inversiewinter.Er zal een verschil zijn tussen noordoostenwind (aanvoer over de Oostzee) en oosten- tot zuidoostenwind (aanvoer over Centraal Europa). In Centraal Europa was in het verleden veel vervuiling, door vervuilende centrales en particulieren met kolenkachels. Dichter bij huis was er veel industrie in het Roergebied. En dan heb je nog de centrales op bruinkool, die nog steeds bestaan maar die misschien hun rookgassen nu wat meer zuiveren.
Voor zover ik weet hebben we het beste zicht in maritiem polaire lucht en maritiem Arctische lucht, en minder in continentale lucht. Merk op dat koude wintermaanden vaak opvallend slecht scoren, zoals februari 1963, februari 1979, februari 1976. Het zal vaak een combinatie zijn van aanvoer van vervuilde lucht tijdens vorst met aanvoer van vochtige lucht over smeltende sneeuw en ijs tijdens dooi. Maar ook in februari 1956, een extreem koude maand met pas aan het eind dooi, was het zicht maar matig.
Het absolute dieptepunt blijft februari 1959, toen het twee weken lang bijna non-stop mistte tijdens hogedruk weer, bij lichte vorst en bij een sterk vervuilde atmosfeer met smog.
http://www.logboekweer.nl/Items/DeBilt_Zicht2.pdf
http://www.logboekweer.nl/maand/1959/DeBilt_Februari_1959.pdf
Wat betreft het zicht bij diverse winden kloppen jouw opmerkingen met alles wat ik mij van zicht en helderheid herinner. Noordoostenwind kan extreem heldere condities opleveren, zoals ik mij (nu nog steeds) de oogverblindende helderheid herinner van 23 december 1961, toen met noordoostenwind koude Scandinavische lucht binnen stroomde. 22 december 1962 deed dat nog eens in iets mindere mate over. Trouwens, ook 10 januari 1987 met aanvoer van continentaal arctische lucht mocht er zijn wat dat betreft.
Ook in voorjaar en zomer kan verse aanvoer vanuit het noordoosten bijzonder groot zicht opleveren. In de zomer van 1976 stroomde na ongeveer een week in de grote hittegolf minder warme lucht vanuit het noordoosten binnen. Spectaculaire zichtverbetering was het gevolg. De dagen daarvoor was het zicht bij continentale aanvoer wat terug gelopen.
Langdurige oosten- of zuidoostenwind leidt tot verslechtering van de luchtkwaliteit, vooral in de winter. Voorbeeld daarvan is het einde van de koudegolf van 1985, toen een groot deel van ons land een smogwaarschuwing kreeg.
Dat maritiem polaire en vooral maritiem arctische lucht een grote helderheid aan de zonstraling en een groot zicht geeft kan iedereen constateren. Het kan de mooiste voorjaarsdagen opleveren. Het zal te maken hebben met de lage concentratie aan vervuilende stoffen. Vervuiling lijkt mij in het algemeen de belangrijkste factor voor de zichtcondities. Niet de vochtigheid op zich, hoewel vochtigheid in combinatie met vervuiling het slechtste zicht en onder de geschikte thermische omstandigheden gemakkelijk mist geeft. Als het goed heb, is het aantal mistdagen in Nederland sinds de jaren 60 behoorlijk terug gelopen.
De mist van februari 1959 herinner ik mij ook nog goed. Een groot aantal dagen achtereen mist, met veel ijsdagen. Op sloten werd druk geschaatst bij ons in de buurt. (Voorburg /Den Haag zuid). De vervuiling staat mij niet bij als item. We waren misschien meer gewend aan vervuilde lucht.