Gletsjers van Noorwegen II: Blomstølskardsbreen (Folgefonna)

Gletsjers intrigeren mij enorm: zo vast doch vloeibaar, zo machtig doch kwetsbaar. In de zomer probeer ik er daarom altijd een stel te bezoeken. Afgelopen augustus lukte dat in Noorwegen onder mediterraanse weersomstandigheden. Het leek mij leuk om iets over de gletsjers te vertellen. In de eerste 'aflevering' heb ik Svelgjabreen uitgelicht. Deze keer is Blomstølskardsbreen aan de beurt.

Luchtfoto van norgeibilder.no, 26 juli 2019.

Blomstølskardsbreen ligt in het zuiden van Folgefonna en grenst in het westen aan Svelgjabreen. Hij beslaat ruim 22 vierkante kilometer en de tong ligt hoog, op 1000 meter. Net als Svelgjabreen is 'Blom' veel minder gesmolten dan de andere gletsjers in Noorwegen. Op basis van metingen van de sneeuwdikte en smelt in de zomer zou de massa van de gletsjer over de periode 2007-2017 zelfs gegroeid zijn, aldus dit rapport (p.27). Later zijn de cijfers naar beneden bijgesteld. Want wat blijkt: het meten van de sneeuwdikte op de gangbare manier volstaat hier niet. Gangbaar houdt in: verspreid over de uitgestrekte gletsjer op plekken kuilen graven of staken boren tot op de sneeuw- of ijslaag van het vorige jaar. Dat zorgde hier voor veel te positieve resultaten: meer dan een halve meter sneeuw per jaar overschatting. Na (geodetische) herberekening blijft er van de groei in de jaren 2007-2017 niks meer over (bron: nve.no).

Dat klopt ook beter met de lengte van de gletsjer, die over de genoemde periode min of meer stabiel is gebleven. Na 2017 is dat snel veranderd en is Blomstølskarsbreen in twee jaar tijd zeventig meter korter geworden. Nog steeds heel weinig in vergelijking met andere gletsjers in Noorwegen en Europa. Bovendien was 2019-2020 een sneeuwrijk jaar en is de gletsjer niet korter geworden. Dat is dus wel een bezoekje waard!

Bron grafiek: glacier.nve.no

Blomstølskardsbreen wordt niet druk bezocht. Anders dan bij Svelgjabreen, loopt er geen gemarkeerd pas naartoe. Je moet dus zelf je weg vinden. Ik deed dat vanaf Svelgjabreen via de Inste Botnane, een dal met veel meren. Terwijl je daar loopt is de ijskap nooit ver weg: continu dreigt hij over de bergen heen te stromen, zo lijkt het.

Ik nam onbedoeld de kortste omweg. Daardoor kwam ik iets te hoog uit en moest onnodig steil afdalen. Allemaal niet erg handig, maar gelukkig was het strakblauw en had ik de hele dag. Bovendien leverde deze toeristische route een mooi uitzicht over de schier oneindige ijskap op. Er ligt vrijwel geen sneeuw meer op, wat betekent dat de ijskap dit jaar veel ijs verliest.

Via het meertje '1029' arriveerde ik gelukkig alsnog op de bestemming. Blomstølskarsbreen eindigt in een drietal meren en dat vind ik altijd spectaculair. Zo'n steile kalvende ijsrand met ijsbergjes. Het is geen IJsland of Groenland, maar toch. Op de eerste foto zie je aan de kale overzone dat het meer gereguleerd is. Dat wil zeggen, dat de waterstand fluctueert vanwege de inlaat van de waterkrachtcentrales.

Ik was al blij om het tot dit eerste meertje gehaald te hebben. De dag was al geslaagd, maar het tweede meertje lonkte ook nog. Er was nog zat tijd en dus liep ik via de vrij makkelijk begaanbare rug aan de oostkant van Blomstølskardsvatnet twee kilometer noordoostwaarts. Daar ben je omringd door het ijs. Deels duikt het als een gladde waterval van ijs in het water, deels hangt het dreigend boven de rotsen en deels glijdt het glacieus over het water.

Je kunt er uren naar kijken, maar het was inmiddels tijd om terug te gaan. Dat betekende ook dat ik het derde, hoogstgelegen meertje aan mij voorbij moest laten gaan. Mocht ik er over een aantal jaar alsnog komen, dan is het de vraag of de gletsjer nog in het meer uitkomt. Nu het kalven op gang is gekomen zal het ijs namelijk snel uit elkaar vallen in het water en zich dus tot op de rotsen terugtrekken.

Voor wie meer wil zien van Blomstølskardsbreen, hieronder een filmpje.

Volgende keer: Fonnabu en omgeving (Folgefonna)