Goede vraag. ChatGPT zegt dit ervan (ben even lui geweest)
Hoewel de evenaar doorgaans wordt geassocieerd met tropische regenwouden vanwege het warme klimaat en de overvloedige regenval, zijn er in Oost-Afrika enkele woestijnen en droge gebieden. Dit lijkt paradoxaal, maar kan worden verklaard door verschillende klimatologische en geografische factoren:
1. **Regenschaduw**: Grote bergketens in Oost-Afrika, zoals het Ethiopisch Hoogland en het Rwenzori-gebergte, beïnvloeden de verdeling van neerslag. Wanneer vochtige luchtmassa's tegen deze bergen botsen, worden ze gedwongen omhoog te stijgen en af te koelen, waardoor regen valt aan de windzijde van de bergen. De lucht die daarna verder reist, is droog en zorgt voor woestijnachtige omstandigheden aan de lijzijde (regenschaduw). Dit gebeurt bijvoorbeeld in gebieden als de Danakilwoestijn in Ethiopië.
2. **Hadley-circulatie**: Dit atmosferische circulatiepatroon speelt een grote rol in de verdeling van droogte en neerslag rond de evenaar. De Hadley-cel zorgt ervoor dat lucht stijgt aan de evenaar en vervolgens wegstroomt naar het noorden en zuiden. Rond de keerkringen (ongeveer 30 graden ten noorden en zuiden van de evenaar) zakt de lucht weer neer, wat leidt tot droge, woestijnachtige omstandigheden. In Oost-Afrika zijn de effecten van deze circulatiepatronen merkbaar en kunnen ze droge gebieden op de evenaar creëren.
3. **Warme zeestromen en droogte**: De ligging van woestijngebieden zoals de Ogaden in Somalië wordt ook beïnvloed door de nabijheid van warme zeestromen in de Indische Oceaan. Deze stromen verdampen minder vocht, wat minder kans op regen betekent. Dit verschijnsel draagt bij aan de droogte in het gebied.
4. **Seizoensgebonden winden en moessons**: De windpatronen in Oost-Afrika veranderen met de seizoenen. In bepaalde seizoenen kan de Intertropische Convergentiezone (ITCZ), die zorgt voor veel neerslag, naar het noorden of zuiden verschuiven. Dit kan gebieden in Oost-Afrika lange periodes van droogte geven, wat bijdraagt aan de vorming van woestijnen en halfwoestijnen, zelfs op de evenaar.
Samengevat, de combinatie van bergketens, atmosferische circulatie, zeestromen en wisselende windpatronen zorgt ervoor dat er ondanks de ligging op de evenaar woestijnen en droge gebieden voorkomen in Oost-Afrika.