Ik weet niet of jullie dit herkennen, maar kon als kind en nog steeds als volwassene wel eens landkaarten erbij pakken en dan kijken hoe klimaten er elders uitzien en met name in welk land waar de extreme waarden zouden kunnen optreden. Dit weekeinde keek ik naar Canada en in theorie zag ik een gebergte tussen de Yukon en de Northwestterritories in met ver inland bergen tot 2500 m en valleien tot 400-700 m tussen 61 en 65 NB. "Thermisch inversie land" dacht ik dus. Omdat voorbij dit gebied naar het oosten het vooral vlakten zijn (Nunavut) verwachtte ik daar minder succes qua extremen en meer naar het westen neemt de pacifische invloed toe.
Maar: in dat gebied met bergen bevinden zich geen echte plaatsjes. Sterker: heel die NW Territories hebben (bleek) in totaal....45000 inwoners. Minder dus dan in mijn stad wonen.
Toch via Canadese site voor o.a. weer en klimaat (Environment Canada) een lijst van waarnemingen bekeken en de koudste plek de afgelopen tijd was....Rabbit Kettle. Daar zitten hotsprings, waar ook heel wat over te vertellen valt (je mag daar alleen met blote voeten lopen om niks te beschadigen!). Rabbit Kettle bevindt zich exact in de vallei waar ik extreme kou had verwacht. Het bleek ook de koudste plaats in Canada in november '24 te zijn geweest met een minimum van -45,2 C. Het record in de plaats Yakutsk in Siberie voor november is -54 C dus denk ik dat Rabbit Kettle qua record daar wel eens in de buurt kan zitten. De data die ik heb aangetroffen is helaas incompleet, ook vandaag heeft Rabbit Kettle zich niet gemeld. De data gaan ook terug tot ik dacht 2005 o.i.d. Wat wel duidelijk is, is dat de kou daar lang niet zo consistent is als in Yakutie, de maritieme invloed van de Pacific laat zich overal in Canada t.o.v. Siberie flink gelden met name in het noordwesten.
Maar als zeer koude Siberische lucht vanuit Yakutie die streek bereikt en men onder hogedruk komt te zitten, krijgt men ook daar echt Siberische omstandigheden. Niet spreekwoordelijk zoals hier het geval is. Een maand is december 1917 waarbij het gemiddelde in Dawson City -46,3 C met geen hogere waarden in die maan dan -37,2 C. Dat zit zo'n beetje op de norm voor Ojmjakon en Verchojansk voor januari.
Nu was mij Snag in de Yukon wel bekend als recordhouder in Noord-Amerika met -63 C. Saillant detail; dat was op 4 februari 1947....1947....De winter 46/47 was daar zo koud door inversies, waarbij het in december 6 nachten onder de -50 C kwam, in januari 11 nachten en van 27 januari tot 5 februari elke nacht kouder werd dan -55 C. Waarvan 3-4 onder de -60 C.
En 1947 herhaalde ik zojuist omdat het voor ons natuurlijk bepaald geen onbekende winter is.
Dat -45 of -60 heel erg veel uitmaakt voor wat er om je heen gebeurt blijkt uit wat waarnemers in 1997 (50 jarig jubileum) op lieten tekenen. Overigens zijn temperatuurrecords in Canada een slecht omen. Het recordwarme station Lytton (dacht ik) brandde enkele dagen na het record tot de grond toe af. Mayo, dat in 1947 blijkens een foto ook onder de -80 F kwam (-62,2 C) brandde op 15 februari (11 dagen na die vrijwel recordwaarde) af...De foto is het enige bewijs dat het ook daar zo koud is geworden toen.
Enfin: voor de liefhebbers hier een verslag van de extreme situatie in Snag van begin februari 1947. Ik vind het echt genieten!
https://www.canadashistory.ca/explore/environment/canada-s-coldest-day