Weerwoord | Re: stijgt methaan dan zo snel naar dergelijke hoogtes?

Veel andere deeltjes doen er zeer lang over om zich tot op zekere hoogte en over de hele atmosfeer te verspreiden, ik denk maar aan zwaveldeeltjes van vulkaanuitbarstingen. Ik ben geen wetenschapper dus ik weet weinig over het gedrag van gassen en dergelijke. Of gaat het hier over historisch methaan? Voor zover ik weet heeft het maar een levenscyclus van 20 jaar in de atmosfeer, iets wat zelden vermeld wordt in de klimaatdiscussie als methaan aangevoerd wordt als super-broeikasgas (waar ik me aan stoor).

Het zal afhangen van wat je met deeltjes bedoelt. Welke zwaveldeeltjes bedoel je? Gaat het om minuscule stofdeeltjes die zwavel of zwaveloxiden bevatten? Stofdeeltjes zijn vooral afhankelijke van stromingen in de atmosfeer.

Gaat het echter om een gas, dan kunnen de moleculen zich ook door diffusie verplaatsen. Dat wil zeggen dat zonder stroming de gasmoleculen zich bewegen waardoor er een verplaatsing optreedt van een gebied met hoge concentratie naar een gebied met lage concentratie. Of dit werkelijk beduidend sneller gaat dan bij stofdeeltjes kan ik niet zeggen. Daarvoor ontbreekt ook mij de kennis.

Over methaan in de atmosfeer. Ik probeer zo goed mogelijk te volgen wat er in de wereld aan kennis wordt geproduceerd, zonder studie te maken van special onderwerpen, zoals de rol van methaan. Die 20 jaar-levenscyclus (hoe ziet die er uit trouwens, want bij een cyclus denk ik aan iets dat aan het eindpunt weer terug komt?) kende ik nog niet. Begrijpelijk dat dit in de populaire discussie niet zo aan de orde komt.

Wat betekent die cyclus precies? Als het betekent dat methaan geleidelijk omgezet wordt in andere stoffen, is duidelijk dat dit de werking als broeikasgas op termijn zal opheffen. In welke mate dan?

Tot nu toe spreken we in algemene termen. Ik zie op deze wijze niet wat dit precies betekent. Wordt er iets over het hoofd gezien? Denk je dat klimaatwetenschappers dit niet meenemen? Of dat we met z'n allen te bang zijn voor methaan. Pas als we hier cijfermatig meer over kunnen zeggen wordt dit een zinvolle discussie. Intussen betekent een termijn van 20 jaar niet dat methaan van weinig belang is

Je hoeft niet te wachten totdat we er cijfermatig iets over kunnen zeggen, dat is al decennia duidelijk. Als dat nog niet duidelijk zou zijn zouden we ook maar weinig zinnigs kunnen zeggen over klimaatverandering.

Of het een cyclus is hangt af van de bron. Bij fossiele brandstoffen als bron niet, hoewel aardgas theoretisch wel weer gevormd kan worden, niet op een voor ons relevante tijdschaal. Maar methaan met fotoynthese als basis is (waarschijnlijk) wel een cyclus, zoals moerassen, herkauwers etc.

In alle gevallen is het een kortlevend broeikasgas met een half-waarde tijd van rond de 9 jaar. Een hoop klimaatwetenschappers nemen dat inderdaad niet goed mee. Uiteraard zit het prima fysisch in de complexe modellen (CMIP6), maar in de communicatie gaat het vaak fout. Veel beleid, ingegeven door klimaatwetenschappers, maakt bijvoorbeeld gebruik van Global Warming Potential (GWP), meestal GWP₁₀₀, maar soms ook GWP₂₀. Dat is echter een slechte maat voor kortlevende broeikasgassen. Het gevaar ervan schuilt in het nemen van maatregelen die effectief lijken op basis van GWP, maar dat in de praktijk niet of onvoldoende zijn. Je verliest kostbare tijd voor wat betreft mitigatie, en je krijgt niet het meeste resultaat voor het geld dat je spendeert. Het is wat mij betreft vooral een communicatie probleem, en dat komt vanuit de klimaatwetenschap als antwoord op de wens voor een eenvoudige maat. Het zijn niet politici of journalisten die met GWP zijn gekomen.

Zie het onderstaande artikel voor wat achtergrond over GWP:
The global warming potential—the need for an interdisciplinary retrial
Shine (2009)

Er zijn inmiddels ook prima alternatieven die veel beter werken. Dus als je vandaag de dag iemand GWP ziet gebruiken voor kortlevende broeikasgassen, zeker in de context van beleid, kan je er vanuit gaan dat ze dat gebruiken omdat de foutieve weergave goed uitkomt. Denk bijvoorbeeld aan het schaliegasdebat van een paar jaar terug. Het kost letterlijk slechts enkele minuten om bijvoorbeeld MAGICC (één van de RCMIP modellen) te installeren en wat scenario's door te rekenen. Het IPCC rade in AR4 het gebruik van GWP nog aan, in AR5 was dat al wat afgezwakt, het zal me benieuwen wat AR6 wordt.

In het geval van afnemende emissies is de respons voor wat betreft opwarming zelfs tegenovergesteld aan wat het moet zijn. Een grove schatting is één ding, maar het teken verkeerd hebben gaat wel erg ver. Daar kan je geen beleid op baseren.