Poging tot een taalkundige uitleg vanuit mijn eigen taalkennis.
Bericht van: Martijn (Vlaardingen) , 02-03-2024 14:26Taal is mijn vak, voor de goede orde. Dat even vooraf.
Natuurlijk is 'zachte temperaturen' fout en dat mag best gezegd. Temperaturen kun je niet zien of aanraken en ze even langzaam laten afkoelen in de koelkast is dan ook geen optie. De temperatuur kun je slechts aflezen, het is een waarde. Net als de uitkomst van een wiskundige formule of een rapportcijfer. Kan een rapportcijfer zacht zijn?
Iedereen die dit leest, zal 'nee' antwoorden. Dat hoop ik althans. Toch zijn die 'zachte temperaturen' vrij hardnekkig. Zelfs het KNMI gaat de mist in. Niet zo gek overigens, daar kom ik zo nog op terug. Maar nu eerst die fout zelf. Het gaat hier om een contaminatie, al is het niet zo herkenbaar. De lucht is warm en hoe warm precies lezen we af: de temperatuur. De temperatuur is dus niet de lucht! Wellicht dat het voor mensen die het lastig vinden, nu helder is.
Het is heel ingeburgerd het fout te zeggen. Dat komt, denk ik, omdat we bij abstracte getallen en begrippen minder woorden tot onze beschikking hebben en dus nuances missen. Die nuances zoeken we wel, maar dat is lastig als je de taalregels strikt hanteert. Ga maar na: Een temperatuur is normaal voor de tijd van het jaar, laag, te hoog of laat het bijzonder koud aanvoelen. Veelal heb je vrij veel woorden nodig om te zeggen wat je wilt. Wat is dan simpeler dan temperaturen zacht te maken?
Wie vaak over weer schrijft, of weerberichten formuleert, worstelt hier soms mee. Zonder uitzondering. Wil je taalkundig zuiver blijven schrijven, dan ontkom je er niet aan soms constructies te bedenken die wat gekunsteld ogen.
