Re: Droogte grafiek, opvallend hoever we zijn gekomen:
Bericht van: Rutger (Meppel) , 21-08-2025 10:17Ja, ik heb daar begin dit jaar ook wat aan onderzocht. Ik kan dus redelijk goed volgen wat je zegt. Maar waar komen de grafieken die je laat zien vandaan?
De eerste grafiek is een exacte reproductie van figuur 10.2 uit "Evaporation into the Atmosphere" van Brutsaert (1982).
De tweede grafiek is de eerste afgeleide van de groene lijn uit mijn vorige reactie, maar uitgedrukt als percentage. Dat is dan identiek aan de temperatuursgevoeligheid van Makkink. Uitdrukken in millimeters verdamping per graad kan ook maar dan hangt het ook nog af van de absolute hoeveelheid globale straling.
De exacte definitie van het Delta symbool is alsvolgt, bijvoorbeeld uit ASCE MOP-70 (De e0 & T0 zijn oppervlak, es & Ta de lucht bv 2 meter). Dus de ratio van het verschil in de verzadigde dampspanning en temperatuur tussen het oppervlak en referentiehoogte.
Maar meestal wordt dat vervangen met een eerste orde (lineaire) Taylor expansie op basis van de luchttemperatuur (bv 2m). Die dient dan als het ware als schatting van de relatie tussen oppervlakte temperatuur en bijbehorende verzadigde dampspanning.
Die benadering is één van de voornaamste noviteiten van Penman (1948). Daarmee vermijd je de noodzaak van gegevens van het oppervlak (0 meter), zoals die bijvoorbeeld in de oude Dalton equation nodig zijn. Die vereiste is ontzettend onpraktisch, het is lastiger te meten dan bv 2 meter en komt met een grotere onzekerheid en variaties in tijd en ruimte.
De dampspanningscurve is echter niet lineair met temperatuur, dus bij grote temperatuurverschillen (droogte!) kan het nodig zijn een hogere orde te gebruiken of bv iteratie. Echter in de context van veel verdamping (potentieel/referentie) zal het verschil op z'n best slechts een paar graden zijn, waardoor het nauwkeurig genoeg is.
In die zin is de directe temperatuursgevoeligheid van Makkink fysisch prima onderbouwd. De indirecte gevoeligheid in de Makkink constante is een heel ander verhaal, bijvoorbeeld via een verandering in advectie van droge lucht.
Het werk van Henk de Bruin in Spanje laat dat goed zien, op basis daarvan is een aangepaste versie van Makkink ontwikkeld om daar rekening mee te houden. Dat staat enigzins haaks op de aanname van het KNMI dat dit tijdens droogte in Nederland niet relevant is (laat staan met toekomstige klimaatverandering).
Quote selectie