Winterliefhebbers hebben het moeilijk. Winterweer is een grote zeldzaamheid geworden. Het optreden van strenge winters was altijd al grillig, maar door de klimaatverandering is nog veel meer de klad erin gekomen. Een simpele berekening laat zien dat het aantal dagen waarop er geschaatst kan worden steeds verder terug loopt. Het gemiddelde aantal dagen met een ijsdikte van 12 cm (nodig voor het uitzetten van een tocht) is teruggelopen tot minder dan één per jaar. De ijsclubs kunnen het schudden.
Nog een goede reden om het klimaat- en energiebeleid voortvarend aan te pakken. Toch? Helaas blijken niet alle maatregelen even goed te werken. Integendeel. Het plaatsen van grote aantallen windturbines op het land kan in bepaalde gevallen voor een aanzienlijke temperatuurverhoging zorgen. Dat komt doordat de windmolens de onderste paar honderd meter van de atmosfeer veel meer vermengen. Het doet zich vooral 's nachts voor: overdag is er vanzelf al meer turbulentie. Door windmolens wordt de temperatuur inversie aan de grond aangetast.
Inversies kunnen op verschillende manier ontstaan. In de eerste plaats door sterke uitstraling 's nachts. Als zich daarbij mist vormt weet de inversie zich 's winters soms ook overdag te handhaven. Inversies kunnen ook ontstaan aan het eind van een vorstperiode, als er op hoogte warmere lucht binnendringt, terwijl zich aan de grond een koude 'plaklaag' weet te handhaven. Er kunnen dan verticaal aanzienlijke temperatuurverschillen zijn.
Windturbines kunnen deze inversies opschudden, waardoor de temperatuur aan de grond stijgt. Helaas zijn hier maar heel weinig studies naar, laat staan in Nederland. Een uitgebreide modelstudie naar de effecten in de VS verscheen eind 2018 in het tijdschrift 'JOULE'.
https://www.cell.com/joule/pdf/S2542-4351(18)30446-X.pdf
De onderzoekers vonden voor het centrale deel van de VS, waar veel windfarms zijn, een temperatuurverhoging van ca. 0,7 graden. Omdat windmolens netto geen warmte toevoegen is het te verwachten dat er op grotere afstand juist een verkoeling optreedt. Dat is op het kaartje maar hier en daar te zien. Kennelijk is het op nog grotere afstand, of is het effect erg diffuus.
Het wordt hoog tijd dat dit ook voor Nederland onderzocht wordt. Het kan niet anders dan dat de grootschalige windparken een aanzienlijke invloed hebben op het klimaat, wie weet ook op de grootschalige luchtstroming. Als schaatsliefhebber ben ik er niet gerust op. Wél een lokale temperatuurverhoging, terwijl het mondiale effect van onze windmolens (door beperking van de uitstoot) waarschijnlijk onmeetbaar is.
Quote selectie