Hoi Daniel,
Hopelijk heb je een goed weekend. Het is mooi om te zien dat de discussie met wat bijsturing is beland waar hij eigenlijk over gaat. Het helpt dat de emotie er langzaam is uitgevloeid.
Nog steeds verschuif je de focus van de discussie op andere onderwerpen om niet op het ware onderwerp in hoeven te gaan, namelijk of het wel of niet een morele plicht is om veganist te worden en of het wel of niet uitstoot vermindert. Dat stond in mijn 1e reactie en heb ik later aangetoond.
Allereerst: ik zeg niet dat veganisme geen uitstoot vermindert. Lees maar terug. Ik schreef dat uitstoot ook flink kan afnemen zonder dat iedereen veganist wordt. Dat is niet door jou bestreden of ontkracht. Minder vlees eten draagt uiteraard bij. Hoe minder hoe beter., dar ben ik zelf ook helemaal voor en zoals ook al gezegd: wij staan dichter bij elkaar dan je denkt.
Maar dan dit: je hebt het goed gezien, dat ik de focus heel bewust heb verschoven om uit te komen op het punt waar je nu beland bent. Dát is inderdaad de interessante vraag: bestaat er een morele plicht tot veganisme? Dat raakt een diep filosofisch punt, namelijk of je mag uitgaan van universeel moralisme. Daar kan ik zelf kort over zijn: nee. Moraliteit is subjectief en alleen maar goed of fout in de ogen van ieder individu. Dat maakt het onmogelijk een moreel standpunt als juist aan te tonen. De tegenpool van universeel moralisme is het moreel relativisme en daar kom je bijvoorbeeld Spinoza en Nietzsche tegen.
Voordat je hierom weer tegen mij te keer gaat: dat moraliteit niet absoluut en universeel is, wil niet zeggen dat het een vrijbrief is om alles maar te moeten accepteren en gruwelijkheden weg te wuiven. Hier gloort namelijk het gevaar van moreel relativisme: dat elke misstand te verantwoorden is, als het past binnen de heersende morele waarden van een maatschappij. Was slaven houden in vroegere eeuwen moreel simpelweg omdat het hoorde bij de morele waarden van de tijd? Ik kan dus best een eind meegaan in je neiging om dierenrechten als universele waarden te zien.
Maar de kern gaat over de filosofische vraag over hoe en waarom mensen keuzes maken en wat je daar aan conclusies en gevolgen aan kan verbinden. Je kan eens doordenken over de logische conclusie dat mensen veroordelen om het schenden van de morele waarden die jij aanhoudt, op zichzelf een morele handeling is. Oftewel wat is er moreel aan anderen de maat nemen? Daaruit volgt ook het antwoord op de vraag of er sprake kan zijn van een morele plicht.
Dat jij dat nou letterlijk interpreteert, het is momenteel legaal, maar het zou niet moeten mogen net als een soortgelijke industrie bij mensen schandalig zijn.
'Het zou niet mogen' is jouw opvatting, naar jouw morele overtuiging. Maar dat is geen universele waarheid. Wat schande betreft of een soortgelijke industrie: lees even mijn vorige antwoord terug over kannibalisme. Ik besef mij ook dat dit niet opgaat voor de meeste mensen, maar die beseffen zich niet de hypocrisie die jij (terecht!) aanstipt. Je moet dus kiezen: óf je kiest ervoor geen enkel levend wezen te consumeren, of je maakt geen onderscheid en ziet kannibalisme ook als acceptabel.
Als jij dierlijke producten consumeert, los van de hoeveelheid en van welke winkel, is het nooit ethisch. Het komt allemaal van dezelfde industrie. Dat is net als zeggen: ik koop maar af en toe mensenvlees uit een messenindustrie die verantwoord is. Zo zie je dat het op geen enkele manier verantwoord kan zijn.
Tja, hier komen wij niet uit. Ik denk dat ik de mening van een meerderheid (of pluraliteit) van mensen vertegenwoordig als ik zeg dat het zeer ertoe doet hoe die industrie werkt. Je komt wederom terug op het consumeren van mensenvlees, maar zoals al eerder door mij genoemd en hierboven herhaald: ik heb daar geen moeite mee. Dat haalt een belangrijk argument uit je betoog.
Ze laten natuurlijk niet alles zien, in elke dierenindustrie gaat het er zo aan toe. Maar stel dat iemand in zijn eigen tuin dieren heeft en die zelf slacht is dat natuurlijk niet opeens acceptabel, alweer kun je dat nagaan door de situatie met mensen te vergelijken en nog eens af te vragen of je dat acceptabel vindt.
Nou, je weet mijn antwoord op die laatste vraag... voor de vierde keer 
.
Gr. Ben
Quote selectie